İstanbul’un Kent Topraklarında Polisiklik Aromatik Hidrokarbonların (PAHs) Birikimi ve Kökenleri Üzerine Bir Ön Araştırma

Authors : Esra Billur BALCIOĞLU, Filiz Ekim ÇEVİK, Abdullah AKSU

Pages : 173-179

Doi:10.17714/gumusfenbil.408740

View : 20 | Download : 7

Publication Date : 2019-01-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH), kentsel çevrede en ciddi kirletici grupları arasında yer alır. Kentsel topraklardaki PAH konsantrasyonları doğal ortam topraklarındakilere oranla 10 kat daha fazladır. Bu çalışmanın amacı İstanbul’ un farklı ilçelerinden alınan toprak örneklerinde bulunan PAH’ların kontaminasyonları ve kökenleri üzerine ön verileri ortaya koymaktır. İstanbul’un yedi farklı ilçesinde toplamda 23 istasyondan 2015 yılının Temmuz ayında yüzey toprağı örneği alınmıştır. Örneklerde sekiz PAH bileşeni tayin edilmiş ve toplam konsantrasyonlar 0.12 ile 29.4 µg kg -1 aralığında değişiklik göstermiştir. En yüksek toplam PAH (Σ 8 PAH) konsantrasyonları yol kenarlarında ve sanayi bölgelerine yakın yerlerde tespit edilmiştir. Kökenlerin pirolitik ve/veya petrojenik olduğunu tayin etmek için fenantrenin antrasene ve florantenin pirene oranları kullanılmıştır. Yalnızca iki ilçenin tüm istasyonlarında kökenler pirolitik olarak bulunmuştur. Pirolitik kökenler motorlu taşıt egzozları, endüstriyel faaliyetler ve kömür yanmasıyla ilgilidir. Bu veriler ilerideki izleme çalışmaları için veri tabanı oluşturmakta ve PAH’larla kirlenmiş toprakların insan sağlığı üzerinde risklerin değerlendirilmesi için kullanılabilmektedir.   
Keywords : İstanbul, Polisiklik aromatik hidrokarbonlar PAH, Toprak kirliliği