TOPLUMSAL CİNSİYETİN İNŞASINDA AİLE İÇİ ŞİDDETİN ROLÜ: KÖKSÜZ FİLMİ ÖRNEĞİ

Authors : Hakan AŞKAN, Ömer AKBULUT

Pages : 744-772

Doi:10.19145/e-gifder.1196990

View : 9 | Download : 5

Publication Date : 2023-03-23

Article Type : Research Paper

Abstract :da şiddetin temsili, birçok çalışmada farklı açılardan incelenmiş olsa da aile içi şiddetin temsili özelinde az sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu çalışma, toplumsal cinsiyetin inşasında aile içi şiddetin rolünün ne olduğunu bir aile draması olan Köksüz insert ignore into journalissuearticles values(Deniz Akçay Katıksız, 2013); adlı filmle ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışmanın temel amacına bağlı olarak içerik analizi yöntemi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda, filmde başta psikolojik şiddet insert ignore into journalissuearticles values(duygusal-sözlü şiddet); olmak üzere ekonomik ve fiziksel şiddet temsillerinin yer aldığı tespit edilmiştir. Aile içinde hiyerarşik bir şekilde meydana gelen psikolojik şiddetin bir sonucu olarak aile bireylerinin kendi kendilerine şiddet uyguladığı ve bu psikolojik şiddetin, ataerkil egemen düzen lehine toplumsal cinsiyet rolleri ve iktidar ilişkilerinin yeniden üretilmesinde önemli rol oynadığı sonucuna ulaşılmıştır. Filmde karakterlerin dilsel mücadelenin ortadan kalktığı durumlarda aile içindeki bireylere fiziksel şiddet, aile dışındaki bireylere ise cinsel şiddet uyguladığı bulgulanmıştır. Bunun yanı sıra psikolojik ve ekonomik şiddete uğrayan bireylerin diğer şiddet türlerine karşı açık hâle geldiği anlaşılmıştır. Filmde fiziksel şiddet; itme, tartaklama, vurma gibi eylemlerle temsil edilirken; ekonomik şiddet, gelire el koyma ve maddi harcamaları kısıtlama şeklinde kendini göstermektedir. Duygusal şiddet türleri de kıskançlık ile hor görmek, duyguları ve fikirleri yok sayıp özgürlükleri kısıtlamak, sevgiden mahrum bırakıp dışlamak, aşağılamak ve kişinin adına karar almak şeklinde ortaya çıkmaktadır. Filmde psikolojik şiddetin türlerinden biri olan sözlü şiddet ise kadınlık ve erkeklik rollerinin aşağılanması, bağırma, alay etme, sorgulama, argo ifadelere başvurma ve sistematik eleştiriye maruz bırakma şeklinde kendini göstermektedir. Son olarak cinsel şiddetin ise göz ve el ile taciz etme ve cinsel ilişkiye zorlama gibi şekillerde filmde yer aldığı tespit edilmiştir.
Keywords : Toplumsal cinsiyet, Şiddet, Aile içi şiddet, Ataerki