Ebeveynlerin Yeme Davranışları, Çocuk Besleme Tarzları ve İlişkili Faktörler

Authors : Hasibe ULUSOY

Pages : 710-722

Doi:10.37989/gumussagbil.974557

View : 15 | Download : 8

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırmanın amacı, ebeveynlerin yeme davranışlarını ve çocuklarını besleme tarzlarının incelenmesi ve ilişkili faktörlerin belirlenmesidir. Araştırma, Aralık 2019-Şubat 2020 tarihleri arasında, Konya'da yaşayan, 274 ebeveyn ve 3-6 yaş arasındaki çocukları üzerinde yürütülmüştür. Ebeveynlerin yeme davranışları, Revize Edilmiş Üç Faktörlü Yeme Ölçeği-21 ile; çocuklarını besleme tarzları ise Ebeveyn Besleme Tarzı Anketi ile değerlendirilmiştir. Veriler, SPSS 20.0 paket programıyla analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucuna göre, annelerin bilişsel kısıtlama yeme davranışı puanları babalara kıyasla daha yüksektir. Üniversite/lisansüstü mezunu ebeveynlerin kontrolsüz yeme ve duygusal yeme puanları daha yüksektir. Ebeveynlerin beden kütle indeksleri arttıkça kontrolsüz yeme ve duygusal yeme puanları artmaktadır. Ebeveynlerin öğrenim düzeyleri arttıkça, çocuklarını duygusal besleme, yardımcı beslenme, toleranslı kontrollü besleme ölçek puanları azalmakta, cesaretlendirici besleme puanları artmaktadır. Tek çocuğu olan ebeveynlerin kontrollü besleme puanları daha yüksektir. Ebeveynlerin kontrolsüz yeme davranışı ile; toleranslı kontrollü besleme puanları arasında negatif yönde ve düşük düzeyde, duygusal besleme ve yardımcı besleme puanları arasında pozitif yönde ve düşük düzeyde korelasyon saptanmıştır. Ebeveynlerin duygusal yeme davranışları ile; duygusal besleme puanları arasında pozitif yönde ve düşük düzeyde korelasyon saptanmıştır. Çalışmanın sonucunda, ebeveynlerin yeme davranışları ile çocuklarını besleme tarzlarının ilişkili olduğu ve ebeveynlerin davranışlarının sosyo demografik özelliklere göre değiştiği belirlenmiştir. Konuya ilişkin, geniş örneklemli ve ölçüme dayalı daha fazla çalışma yapılmasının yararlı olacağı düşünülmektedir. Ebeveynlerin çocuklarını beslerken, en fazla cesaretlendirici besleme, en az yardımcı besleme davranışları gösterdikleri saptanmıştır. Ebeveynlerin yaşı arttıkça ölçek puanları azalmaktadır (p>0,05). Öğrenim düzeyleri arttıkça, duygusal besleme, yardımcı beslenme, toleranslı kontrollü besleme puanları azalmakta, cesaretlendirici besleme (p 0,05). Çocukların cinsiyeti, BKİ’leri ile ebeveynlerin besleme tarzı arasında anlamlı bir ilişki yoktur(p>0,05). Tek çocuğu olan ebeveynlerin kontrollü besleme puanları daha yüksektir (p<0,05). Ebeveynlerin kontrolsüz yeme davranışı ile; toleranslı kontrollü besleme puanları arasında negatif yönde (r=-0,126, p<0,05), duygusal besleme (r=0,226, p<0,01) ve yardımcı besleme (r=0,169, p<0,01) puanları arasında pozitif yönde korelasyon saptanmıştır. Ebeveynlerin duygusal yeme davranışları ile; duygusal besleme (r=0,194, p<0,01) puanları arasında pozitif yönde korelasyon saptanmıştır.
Keywords : Besleme tarzı, Çocuk, Ebeveyn, Yeme davranışı