Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı Olan Bireye Bakım Veren Bireylerin Yorgunluk ve Uyku Kalitesinin Yaşam Kalitesi ile İlişkisi

Authors : Büşra Dağcı Günal, Hülya Bulut, Canan Bozkurt

Pages : 1885-1896

Doi:10.37989/gumussagbil.1505790

View : 38 | Download : 30

Publication Date : 2024-12-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırma kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan bireylere primer bakım verenlerin uyku kalitesi ve yorgunluk düzeylerinin yaşam kaliteleri ile ilişkisini incelemek amacıyla yürütülen araştırmada 400 bakım verici dahil edilmiştir. Araştırmada Hasta Yakını Tanıtım Formu, Kısa Yorgunluk Envanteri, Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi ve SF-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği kullanılmıştır. Katılımcıların yaş ortalaması 47,34±13,10, %67,3’ü kadındır. Katılımcıların %37,3’ü eşine bakım verdiğini ve %33,5’i kronik hastalığı olduğunu, %47,3’ü hastasına bir ila beş yıl arasında bakım verdiğini bildirmiştir. Bakım verilen hastaların %53,8’i hastalık evresi GOLD III’ tür. Katılımcıların yorgunluk puan ortalaması 6,68±2,26, uyku kalitesi puan ortalaması 5,71±3,34’tür. Yaş, cinsiyet ve kronik hastalık varlığı, bakım verme süresi ile hastaların GOLD evresinin yaşam kalitesi alt boyutları ile anlamlı ilişkisi olduğu saptanmıştır (p<0,05). Yorgunluğun ve uyku kalitesinin yaşam kalitesinin ağrı ve genel sağlık algısı alt boyutları dışında tüm alt boyutları ile çok düşük düzeyde ve negatif yönlü ilişkisi olduğu saptanmıştır (p<0,001). Elde edilen veriler, KOAH hastalarına bakım veren bireylerde yorgunluk düzeyinin ve uyku kalitesinin yaşam kalitesini birçok yönden anlamlı derecede etkilediğini ortaya koymaktadır. Sonuç olarak, KOAH\\\'lı hastalara bakım veren bireyler, bakım verme sürecinde yorgunluk ve düşük uyku kalitesi yaşamaktadırlar. Hastaların yanı sıra bakım vericilerin de yaşam kaliteleri ile uyku kalitelerinin arttırılması, yorgunluk ve bakım yüklerinin azaltılması için başta hemşireler olmak üzere sağlık profesyonelleri tarafından tamamlayıcı ve destekleyici yöntemler uygulanabilir.
Keywords : KOAH, Bakım vericiler, Uyku kalitesi, Yorgunluk, Yaşam kalitesi