Çukurova Yöresi Hikâyelerinde ve Âşıkların Şiirlerinde Kanaatkârlık

Authors : Halil İbrahim Topalak

Pages : 355-369

View : 26 | Download : 25

Publication Date : 2025-01-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Yıllarca göçerevli Türkmenlere ev sahipliği yapmış olan Çukurova, gerek âşıklık geleneği gerekse de hikâyecilik geleneği açısından oldukça zengin bir yerdir. Tüm Türk dünyası tarafından bilinen ve sevilen Karacaoğlan ve Türkiye Türkleri tarafından tanınan Dadaloğlu ve Âşık Feymânî gibi yaşamış ve yaşamakta olan âşıklar yetiştirmesi âşıklık geleneğinin; Yukarı Çukurova’da yer alan sadece Düziçi’nde yirmi yedi hikâyenin anlatılması bile yörede hikâyecilik geleneğinin güçlü olduğunu göstermektedir. Yörenin folklor açısından zengin olduğu; yörede yerli ve yabancı birçok bilim insanının, araştırmacının, folklor sevdalısı kişilerin araştırma ve derleme faaliyetlerinde bulunmalarından da anlaşılmaktadır. Gerek âşıkların/halk şairlerin eserlerinde gerekse de yörede anlatılan hikâyelerde Türklere ait birçok güzel haslet yer almaktadır ki bunlardan biri de kanaatkârlıktır. Yapılan çalışmalar, yöre Türkmenlerinin oldukça kanaatkâr olduğunu ortaya koymaktadır. Haliyle yöre Türkmenlerinin gerçek yaşamdaki kanaatkârlığı ile folklorundaki kanaatkârlığının büyük oranda birbiriyle uyumlu olduğu görülmektedir. Bu çalışmada, Türklerin önemli bir değeri olan kanaatkârlığının mikro düzeyde de olsa Çukurova âşıklarının/halk şairlerinin eserlerindeki ve yörede anlatılan hikâyelerdeki yansımalarının izleri sürülmüştür. Yapılan çalışma, ele aldığımız mezkûr iki gelenekte de canlı bir kanaatkârlığın olduğunu göstermiştir. Günümüz dünyası, kitlesel tüketim toplumudur. Dünyanın bir parçası olan ülkemiz de haliyle aynı kategorinin içinde yer almaktadır. Bu çılgınlığa dur demek, bir nebze olsa da ket vurmak hepimizin bir görevidir. İşte, bu çalışmanın hedefi folklorumuzdan hareketle tekrardan her konuda olduğu gibi kanaatkârlık bakımından da özümüze dönmeyi amaçlamaktadır.
Keywords : Kanaatkârlık, Çukurova, Göçerevli Türkler, Âşık, Halk hikâyeleri