A Queen-Mother at Work: On Handan Sultan and Her Regency During the Early Reign of Ahmed I

Authors : Günhan BÖREKÇİ

Pages : 45-92

View : 15 | Download : 7

Publication Date : 2021-04-26

Article Type : Research Paper

Abstract :I. Ahmed’in (salt. 1603-1617) Boşnak asıllı annesi Handan Sultan (öl. 1605), Osmanlı tarihyazımında hâlâ müphem bir siyasi kişilik olarak yer almaktadır. Bu makale, Handan Sultan’ın hayatını, siyasi kariyerini ve çeşitli faaliyetlerini hem yeni tarihsel kanıtların ışığında, hem de erken modern Osmanlı hanedan kadınları hakkında mevcut akademik literatür çerçevesinde ayrıntılı bir şekilde tartışarak bu belirsizliği gidermeyi amaçlamaktadır. Bu minvalde İstanbul’da kâim çağdaş Venedik elçilerinin yayınlanmamış mektupları çeşitli Osmanlı arşiv ve anlatı kaynaklarıyla birlikte kullanılarak, ilk önce Handan Sultan’ın eşi III. Mehmed’in (salt. 1595-1603) hareminde geçirdiği uzun cariyelik yılları, ardından ergenlik çağındaki oğlu I. Ahmed’in hükümdarlığının ilk iki senesindeki valide sultanlığı incelenmektedir. Sonuç olarak, Handan Sultan üzerine yapılmış ilk kapsamlı biyografik çalışma olan bu makale, yerleşmiş akademik görüşün aksine, Handan Sultan’ın öncü bir naibe valide sultan olduğunu ve onun 17. yüzyıl Osmanlı hanedan ve saray siyasetindeki bu önemli rolü, Kösem Sultan (öl. 1651) ve Turhan Sultan (öl. 1683) gibi meşhur haleflerinden çok daha evvel üstlendiğini göstermektedir.
Keywords : Handan Sultan, Niyabet, Valide Sultan, I Ahmed, III Mehmed, Haseki Sultan, Osmanlı Hanedanı, Biyografi