Bitmeyen Bir İskân Tartışması: Galata’da Yeni Valide ve Arap Camileri Etrafında Katolik - Müslüman Çekişmesi (1693-1713)

Authors : Kenan YILDIZ

Pages : 93-117

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2021-04-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Galata’nın en büyük kiliselerinden biri olan San Domeniko Kilisesi, Fatih tarafından 1475 dolaylarında camiye dönüştürüldü. Çevresine İspanya’dan gelen Müslümanların iskân edilmesi sonucu bu mabet daha sonraları Arap Camii olarak anılmaya başladı. Galata’nın en önemli Katolik kilisesi olan ve Arap Camii’ne çok yakın bir yerde bulunan San Françesko Kilisesi’nin yerine de 1696 yangını sonrasında Gülnuş Valide Sultan tarafından cami (Yeni Cami) yaptırıldı ve çevresine Müslümanlar iskân edildi. Katolikler ve Müslümanlar arasında 17. yüzyıl başlarında zaten var olan gerilimin şiddeti, yüzyılın sonunda da aynıydı. Müslümanlar, cami çevresinde oturan Katoliklerin ihracı için farklı zamanlarda kadıya gittiler. Aleyhlerine hükümler verildiyse de Katoliklerden bazıları civarda oturmaya ısrarla devam ettiler. Fransız elçisinin hâmi olarak açtığı karşı davada ise bu defa haklı çıkanlar Katoliklerdi. Ancak, durumu tersine çevirme konusunda Müslümanlar oldukça kararlıydılar. Bu çalışma, birbirine yakın olan Arap Camii ve Yeni Cami çevresinde oturma hakkı bağlamında, Müslümanlar ve Katolikler arasında gerçekleşen ve yıllara yayılan hukuk mücadelesine odaklanmaktadır. Söz konusu camiler hakkında bilgi verildikten sonra anlaşmazlıkların yansıdığı belgeler incelenerek ayrıntılara ışık tutulmaya çalışılacaktır.
Keywords : Galata Yeni Cami, Arap Camii, Yangın, Osmanlı Katolikleri, San Françesko Kilisesi, Gülnuş Valide Sultan