İran’ın Bölgesel Güce Yükseliş Süreci

Authors : Saffet AKKAYA, Haleddin İBRAHİMLİ

Pages : 157-186

Doi:10.17752/guvenlikstrtj.495767

View : 11 | Download : 9

Publication Date : 2018-12-12

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalenin amacı, İran’ın 1979 İslam devriminden sonra bölgesel bir güç haline gelmesinde etkili olan faktörleri incelemektir. Bu amaca ulaşabilmek için önce İran’ın zengin devlet kültürü ve tarihinin bu sürece olan etkisinin geri planı incelenmiştir. Arkasından, bu dönüşümün temel faktörleri olduğu düşünülen İran’ın teokratik yapısı, bu yapının Orta Doğu’daki değişimlere ve gelişmelere olan uygunluğu, İran’ın Rusya ve ABD ile olan ilişkileri, İran-Rusya ikilisinin birlikte yürüttükleri bölgesel politikalar ve bu iki devletin çatışan ve kesişen çıkarları mercek altına alınmıştır. İlk ve yeri geldikçe ikincil verilere dayanan bu nitel çalışmada, İran’ın Orta Doğu coğrafyasında bölgesel bir güce yükselmesinin asıl sebebinin onun zengin devlet kültürü ve tarihinden ziyade teokratik siyasi yapısı ve özellikle Soğuk Savaş’tan sonra Rusya ile müştereken yürüttükleri politikalar olduğu sonucuna varılmaktadır. Çalışmanın İran ve Rusya eksenli Orta Doğu dinamiklerinin daha iyi anlaşılabilmesine imkân sağlayacağı ve ilgili literatüre katkı yapacağı değerlendirilmiştir.
Keywords : Bölgesel Güç, İran, Teokratik, Orta Doğu, Mezhepçilik