Deniz Güvenliğinde 21. Yüzyıl Tehditlerinin AHP Yöntemiyle Değerlendirilmesi

Authors : Eda TUTAK

Pages : 101-137

Doi:10.17752/guvenlikstrtj.1236313

View : 8 | Download : 6

Publication Date : 2023-04-27

Article Type : Research Paper

Abstract :21. yüzyılın küresel siyasi ve ekonomik gündem döngüsünde denizlere yönelik ilgi hızla yaygınlaşmıştır. Ulaşım, küresel ticaret, doğal kaynak rezervleri ve transferi gibi konularda merkezi konumda yer alan deniz alanlarının güvenliği de özellikle 2000’li yılların başından itibaren ulusal ve uluslararası güvenlik stratejilerinin önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Ancak “deniz güvenliği” kavramına yönelik farklı bakış açıları, kavramın tek bir tanımının olmamasına dolayısıyla söz konusu güvenliği tehdit eden unsurların da farklı anılmasına yol açmaktadır. Deniz güvenliğini tehdit eden unsurlar üzerinde küresel ölçekte bir uzlaşının sağlanamaması, hem deniz güvenliği konusunda küresel ortaklık zemini oluşmasını engellemekte hem de bu tehditlerle mücadelenin zayıflamasına neden olmaktadır. Deniz güvenliğini tehdit eden en güçlü ortak tehdit unsurlarının belirlenmesi, bu tehditlerle mücadelede ortak hareket edilmesi açısından önemlidir. Bu çalışmanın amacı; deniz güvenliği kavramının tanımlanmasında kapsamlı bir analiz gerçekleştirmek ve 21. yüzyılda deniz güvenliğini tehdit eden en güçlü unsurları belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda 21. yüzyıl deniz güvenliği tehditleri; akademik çalışmalar, devletler ve uluslararası örgütler tarafından yayınlanan strateji belgeleri, askerî dokümanlar ve raporlar kapsamında belirlenmiştir. Daha sonra AHP insert ignore into journalissuearticles values(Analytic Hierarchy Process); Yöntemi aracılığıyla bu tehditlerin önem dereceleri tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda 21. yüzyılda deniz güvenliğini tehdit eden en önemli ilk üç unsur sırasıyla; 0,3169 önem derecesiyle ile İklim Değişikliği, 0,2104 önem derecesiyle Deniz Kirliliği ve Çevre Sorunları ve 0,1783 önem derecesiyle Devletlerarasındaki Deniz Sınırı Anlaşmazlıkları olarak tespit edilmiştir.
Keywords : Denizler, Deniz Güvenliği, Deniz Güvenliği Tehditleri, 21 Yüzyıl, Analitik Hiyerarşi Süreci