Kalsiyumun Çok Yönlü İşlevselliğinde TRPC İyon Kanallarının Rolü

Authors : Yasemin ERAÇ, Çiğdem SELLİ, Metiner TOSUN

Pages : 161-184

View : 23 | Download : 7

Publication Date : 2008-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :İlk defa 1986 yılında meyve sineği D. melanogaster görme sisteminde varlığı gösterilen “Transient receptor potential, trp” iyon kanal proteinlerinin memeli homologlarının bulunması yeni bir kalsiyum homeostaz mekanizmasını gündeme getirmiştir. Başlangıçta sadece uyarılamayan hücrelerin kalsiyum homeostazında işlevsel olduğu düşünülen bazı TRP kanal proteinlerinin aracılık ettiği depo-kontrollü Ca+2 girişi “store-operated calcium entry, SOCE”nin uyarılabilen hücreler için de kritik olduğu bulunmuştur. SOCE’de işlev gören TRP’ler hücre içi Ca+2 depolarının boşalması ile uyarılmaktadır. Bu da hücrenin geleneksel olarak dış uyarıların yanı sıra içsel gereksinimler doğrultusunda da membran iyon geçirgenliğini değiştirebileceği olgusunu ortaya koymuştur. SOCE’ye katılan Ca+2 kanalları diğer katyon kanallarından farklı olarak altbirim bileşimini yer ve zamana bağlı olarak değiştirme yeteneğine sahiptir. SOCE’yi farklı kılan bu özellik bize fizyolojik ve patofizyolojik sinyal yolaklarının araştırılmasında önemli bir fırsat vermiştir. Proliferatif ve antiapoptotik süreçlerle ilişkili olduğu gösterilen TRP üyeleri ise klinikte yeni hedeflerin belirlenmesine aracılık etmektedir. Çeşitli duyusal algılama, proliferasyon ve apoptotik süreçlerdeki önemlerine ilişkin artan kanıtların varlığına karşın bu derlemenin kapsamı içinde sadece klasik TRP iyon kanal proteinleri olan TRPC’lerin vasküler düz kas ve endotel hücre membranlarının özelleşmiş bölgelerindeki işlevsellikleri tartışılmıştır.
Keywords : depo kontrollü kalsiyum, L NAME, siklopiazonik asit, torasik aort