Kemobeyin: Gizemleri ve Açığa Çıkarılmasının Önemi

Authors : Meltem TUNCER

Pages : 257-275

Doi:10.52794/hujpharm.1100269

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2022-12-01

Article Type : Review Paper

Abstract :Kemoterapi, merkezi sinir sisteminde hem akut hem de gecikmiş toksik etkilerle ilişkilendirilebilmektedir. Kemoterapötikler ile tedavi edilen yetişkin ve pediatrik kanser hastalarında en sık bildirilen nörotoksik yan etkiler arasında duygudurum değişiklikleri ve hafıza kaybı, dikkat eksikliği, odaklanmada zorluk, işlem hızı ve yürütme işlevindeki bozukluklar gibi nörobilişsel semptomlar yer almaktadır. Kanser tedavisinin bir sonucu olarak, kemoterapi sırasında veya sonrasında görülen bu bilişsel sorunlara kemoterapi ile ilişkili bilişsel işlev bozukluğu veya “kemobeyin” denilmektedir. Bu tür semptomlar tedavinin kesilmesi sonrasında da ilerleyebilmekte ve önceki sosyal ve akademik performans seviyelerine geri dönemeyen hastalarda yaşam kalitesini önemli ölçüde bozabilmektedir. Kemoterapinin neden olduğu bilişsel işlev bozukluğunun patofizyolojisini açığa çıkarmak kolay değildir. Zira, tümü bilişsel işlev üzerinde olumsuz ve etkileşimli bir etkiye sahip olabilen depresyon, anksiyete ve diğer duygudurum bozuklukları kemobe- yine eşlik edebilmektedir. Bu derlemenin amacı, tam olarak anlaşılamayan kemobeyin hakkında bilinenleri tanımlamak, gözden geçirmek, bilinmeyenleri açığa çıkarmak ve mevcut tıbbi koşullar altındaki tedavi yaklaşımlarını özetlemektir.
Keywords : kemoterapi, bilişsel işlev bozukluğu, kemo bulanıklığı, merkezi nörotoksisite, kanser