Aristoteles’te Bilgi, Bilim, Bilgide Kesinlik

Authors : Cemal GÜZEL

Pages : 126-139

View : 9 | Download : 9

Publication Date : 2003-06-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu yaz›da, bilgi konusunda “nas›l biliyoruz?” sorusundan hareket eden Aristoteles’in bilgi, bilim, bilgide kesinlik görüşleri ele al›nm›şt›r. Aristoteles Metafizik adl› kitab›nda öncelikle, duyu, haf›za, deneyin birbirleriyle bağlant›s›n› kurar. Daha sonra deney arac›l›ğ›yla zanaata (tekhne), ayr›ca hem genel hem de zorunlu olarak varolan nesnelerle ilgili bir kabul ile kan›tlamalar yapma huyu olarak tan›mlad›ğ› bilime (episteme) ulaş›ld›ğ›n› söyler. Bilmek ilk nedenleri, ilkeleri bilmek demektir. Aristoteles, bu bilgi tan›m›ndan yola ç›karak ta nesnelerine göre bilimleri, amac› eylem olan praktik, amac› yaratma olan poietik, amac› hakikat olan theoretik olmak üzere üçe ay›r›r. Felsefe hakikatin bilgisi araşt›r›lmas› olduğu için, Aristoteles felsefeyi bu bilimler s›- n›flamas›nda, theoretik bilimler aras›nda görür. Çal›şmada, daha sonra bilimler ayr›m›ndan yola ç›k›larak Aristoteles’in bilginin kesinliği hakk›ndaki düşünceleri ele al›nmaktad›r. Buna göre bir erdem olarak bilgi, hakk›nda olduğu alan›n izin verdiği ölçüde kesinlik taş›r. Bu yaz›n›n sonunda, kendi bilgi görüşlerini Aristoteles’in bilgi görüşüne dayand›rd›klar›n› söyleyen ortaçağ felsefecileri ile Aristoteles aras›ndaki farka değinilmiştir. 
Keywords : bilgi, bilim, bilgide kesinlik, deney, mantık, poietik, pratik bilim, theoretik bilim, knowledge, science, theoretik science, episteme