Hadiste Nesih

Authors : Yusuf SUİÇMEZ

Pages : 35-58

View : 9 | Download : 4

Publication Date : 2012-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Nesh konusu, Kuran ve Sünnetin doğru anlaşılması ve yorumlanmasındaki önemi sebebiyle hadis dâhil tüm diğer İslamî ilim dallarıyla uğraşanlar tarafından yoğun ilgi görmüştür. Ancak neshle ilgili bazı yaklaşımlar, kaynakların doğru anlaşılmasını sağlamadığı gibi, Müslümanlar arasındaki ilişkilerin de sağlıklı yürütülmesine engel olmuştur. Hâlbuki sürekli geçerli olan iptal anlamında nesh sadece tabiatı gereği kötü olan şeyler için geçerlidir ve bunların da istisnaları bulunmaktadır. Tabiatı gereği kötü olmayan şeylerin neshi ise sadece toplumsal maslahatın korunması ve iyileştirilmesi olarak değerlendirilmiş olsaydı, sürekli geçersizlikleri anlamına gelebilecek bir iptalden bahsedilemeyecekti. Çünkü neshin iptal anlamında kullanılması, ilâhî mesajın başka bir ilâhî mesaj ile kaldırılması, yani hak olan şeyin geçersiz hale dönüştürülmesi sorununu gündeme getirdi. Ayrıca birçok ayet ve hadisi geçersiz kılarak dinin genişliğinden istifade edilebilme yollarını kapatmış ve Müslümanlar arasındaki ilişkilerin de sağlıklı yürütülmesine engel olmuştur. Bu anlayış doğrultusunda, çalışmamızda nesh konusunu farklı yönleri ile tanıtmanın yanısıra insanlığın ortak ahlâkî değerleri ile temel hak ve hürriyetlerini geçersiz kılabilecek yorumlara açık olan tarihin bilinmesine dayalı olan nesh anlayışı yerine delillerin illetini ve dinin maksatlarını esas alan nesh anlayışını destekleyici bir yol izledik.
Keywords : Nesih, nâsih, mensûh, hadis