Fıkıh, Mezhep ve Sünnet (Hanefî Fıkıh Teorisinde Peygamber’in Otoritesi) Hakkında Bazı Mülâhazalar

Authors : Mehmet ÖZŞENEL

Pages : 7-36

View : 10 | Download : 20

Publication Date : 2006-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu yazıda temelde Hanefî Mezhebi’nin haber teorisini ele alarak tarihî gelişim ve perspektif içinde inceleyen Murteza Bedir’in Fıkıh, Mezhep ve Sünnet başlıklı çalışmasının geniş bir tahlil ve eleştirisi hedeflenmektedir. Yazarın bu çalışmasında sünneti ilk dönem müslüman toplumunun müşterek bilgisi olarak gördüğü, hadisin de bu bilginin Hz. Peygamber’le irtibatlandırılması faaliyetinden ibaret olduğunu savunduğu görülmektedir. Ona göre Hanefî Mezhebi de bu olgudan hareketle kendini daha sonra Şâfiî tarafından naslaştırılmış hadisle değil, müşterek bilgi anlamındaki “sünnet”le bağlı görmüştür. Dolayısıyla Şâfiî’den sonraki dönemde hadisin öne çıkmasıyla Hanefî âlimler mezhebin Haber teorisini oluştururken ehl-i hadîsten farklı bir yol izleyerek bu toplumsal birikime uygunluk, râvinin fakih olması gibi hadislerin kabulünde bazı farklı yaklaşımlar geliştirmişlerdir. Murteza Bedir’in çalışması, tarihî açıdan eleştiriye açık bazı yaklaşımlar içerse de Hanefî Mezhebi’nin tarih boyunca hadis ve sünnete bakışında görülen değişimler hakkında bir fikir vermektedir.
Keywords : Fıkıh, fıkıh usulü, sünnet, hadis, rey, haber, Hanefî Mezhebi, Îsâ b Ebân, Cessâs, Murteza Bedir