- Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi
- Volume:21 Issue:1
- Bazı Pamuk (Gossypium hirsutum L.) Genotiplerinin Doğu Akdeniz ve GAP Bölgesine Uyum Yetenekleri ile...
Bazı Pamuk (Gossypium hirsutum L.) Genotiplerinin Doğu Akdeniz ve GAP Bölgesine Uyum Yetenekleri ile Stabilite Analizleri
Authors : Ramazan Şadet GÜVERCİN, Emine KARADEMİR, Çetin KARADEMİR, Nazife ÖZKAN, Remzi EKİNCİ, Güven BORZAN
Pages : 41-52
Doi:10.29050/harranziraat.303135
View : 16 | Download : 10
Publication Date : 2017-03-25
Article Type : Research Paper
Abstract :Pamuk üretiminde yüksek verim, çeşitlerin genetik potansiyeline, yetiştirildiği çevre koşullarına ve kültürel işlemlere göre farklılık gösterebilmektedir. Pamukta ( Gossypium hirsutu m L.) kütlü verimi üzerine, farklı çevre koşulları ve genotip x çevre ilişkisinin yanı sıra genotiplere ait uyum yetenekleri ile kararlılıkların belirlendiği bu çalışmada, on iki pamuk genotipi (11 çeşit ve 1 hat) kullanılmıştır. Denemeler 2006 ve 2007 yıllarında, Kahramanmaraş, Şanlıurfa, Diyarbakır ve Kızıltepe/Mardin koşullarında, tesadüf blokları deneme desenine göre yürütülmüştür. Çalışmaya ait iki yıllık ortalamalara göre, kütlü pamuk verimi yönünden, genotip x çevre ilişkisinin çok önemli olduğu belirlenmiştir. Genotip verimleri 420.5 kg da -1 (Stoneville 468) ile 314.6 kg da -1 (ÇA 3) arasında, yıl verimlerinin ise 394.2 kg da -1 (2006) ile 350.6 kg da -1 (2007) arasında değişirken, çevrelerin iyiden kötüye doğru Şanlıurfa, Diyarbakır, Kızıltepe/Mardin ve Kahramanmaraş, yılların ise 2006 ve 2007 olarak sıralandığı saptanmıştır. Genotiplere ait kararlılıkların belirlenmesinde; çevre etkisi (indeksi), genotip etkisi (indeksi), çeşit (genotip) ortalaması ( QUOTE 14 x "> ), genotipik varyans ( QUOTE 14 S i 2 "> ), değişkenlik katsayısı ( QUOTE 14 CV i "> ), ekovalans QUOTE 14 ( W i 2 ) "> , stabilite varyansı QUOTE 14 (δ i 2 ) "> , regresyon katsayısı ( QUOTE 14 b i "> ), regresyondan sapma kare toplamı ( QUOTE 14 S di 2 ) "> , determinasyon katsayısı 14 ( R i 2 ) "> , regresyon sabitesi (a),ortalamaların standart hatasının yanı sıra, Varyans ( 14 S 2 "> ) ve Standart sapma kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, genel ortalamadan yüksek kütlü verimine sahip Stoneville 468, BA 119 ve Erşan 92 çeşitlerinin, bir (1)’den küçük regresyon katsayısı ile kötü çevrelere, BA 308, Dicle 2002 ve Maraş 92 çeşitlerinin ise bir (1)’den büyük regresyon katsayısı ile iyi çevrelere uyum sağladığı belirlenirken, diğer genotiplerin (Barut 2005, Flora, Carmen, Luisa, Deltaopal ve ÇA 3) genel ortalamadan düşük kütlü verimine sahip olduğu, BA 308 ve Dicle 2002 çeşitlerinin ise diğerlerinden daha kararlı olduğu saptanmıştır.Keywords : Kütlü pamuk verimi, Uyum yeteneği, Kararlılık stabilite