Physical, physicochemical (technological) and chemical characteristics of common bread wheat (Triticum aestivum L.) varieties grown in Mardin region of Turkey

Authors : Ali YILDIRIM, Önder DEGER

Pages : 151-162

Doi:10.29050/harranziraat.892966

View : 15 | Download : 8

Publication Date : 2021-06-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, Türkiye’nin Mardin yöresinde 2018 döneminde en çok yetiştirilen Adana 99, Ceyhan 99, Sagittario, ve Dinç buğday çeşitleri olmak üzere 4 farklı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşidinin fiziksel (renk, tane boyutları, eşdeğer çap, küresellik, tane yüzey alanı, tane hacmi, bin tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı, kuru ağırlık ve yaş ağırlık), fizikokimyasal (teknolojik) (kuru hacim, ıslak hacim, su alma kapasitesi, su alma indeksi, şişme kapasitesi, şişme indeksi, gluten indeksi, Zeleny sedimantasyon ve gecikmeli sedimentasyon) ve kimyasal (nem, protein ve yaş gluten miktarları) özellikleri karşılaştırılmıştır. Buğday çeşitleri arasında fiziksel, fizikokimyasal-teknolojik ve kimyasal kalite özellikler açısından istatistiksel olarak önemli farklar (P≤0.05) bulunmuştur. Buğday çeşitlerinden tane boyutları özellikleri bakımından üstün olan buğdayların bin tane ağırlığı ve hektolitre ağırlığı değerlerinin de genellikle diğerlerinden yüksek olduğu tespit edilmiştir. Örneklerin bin tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı, protein, yaş gluten, gluten indeksi ve Zeleny sedimentasyon değerleri sırasıyla 35.48-42.71 g, 77.91-81.00 kg/hl, %11.50-13.25, %29.04-33.79, %82.5-89.5 ve 26.0-43.5 ml aralıklarında tespit edilmiştir. Buğday çeşitleri arasındaki kalite karakteristiklerindeki farklılıklar özellikle Mardin yöresindeki gerek endüstriyel gerekse geleneksel bazı (tandır ekmeği ve peksimet vb.) ekmek üreten un üreticileri açısından önemli olabilir.
Keywords : Buğday, Tane, Ekmek, Kalite Özellikleri