Tetranychus urticae Koch, 1836 (Acari: Tetranychidae)’de pyridaben direnç oranı ve esteraz, GST ve P450 monooksijenaz enzim ilişkileri

Authors : Gizem Berber Tortop, Sibel Yorulmaz

Pages : 201-208

Doi:10.29050/harranziraat.1416292

View : 76 | Download : 133

Publication Date : 2024-06-21

Article Type : Research Paper

Abstract :İki noktalı kırmızıörümcek [Tetranychus urticae Koch, 1836 (Acari: Tetranychidae)], çeşitli bitki türlerinde beslenen ve tarım ürünlerinde ekonomik kayıp oluşturan zararlı organizmalardan biridir. Bu zararlının mücadelesinde sıklıkla sentetik kimyasalların kullanımı tercih edilmektedir. METI akarisitleri, yaygın olarak kullanılan kimyasal maddeler arasındadır. Yapılan çalışmada, T. urticae (GSS) popülasyonu pyridaben ile 10 kez selekte edilmiştir. Denemelerde LC50 değerleri, 1 kontrol+7 konsantrasyon, her konsantrasyon için 3 tekerrür ve her tekerrürde 25 birey olacak şekilde belirlenmiştir. Ölü canlı sayımları 24 saat sonra yapılmıştır. Ayrıca, laboratuvar koşullarında pyridaben ile selekte edilmiş T. urticae bireylerinde mikro plaka okuyucu kullanarak esteraz, P450 monooksijenaz ve glutatyon S-transferaz (GST) enzim aktiviteleri belirlenmiştir. T. urticae (GSS) popülasyonunun pyridaben ile 10 kez selekte edilmesi sonucu direnç oranının 64.2 kat arttığı tespit edilmiştir. Başlangıç, Seleksiyon 5 (S5) ve Seleksiyon 10 (S10) popülasyonlarında esteraz aktiviteleri sırasıyla 10.38, 11.45, 17.82 mOD min-1 mg-1 protein; P450 monooksijenaz aktiviteleri 0.0018, 0.0033 ve 0.0068 mOD min-1 mg-1 protein; GST aktiviteleri ise 3.0, 3.1 ve 3.5 mOD min-1 mg-1 protein olarak bulunmuştur. Bu sonuçlar, zararlının pyridaben etken maddesine karşı direnç geliştirmesinde esteraz ve monooksijenaz enzimlerinin rol oynayabileceğini düşündürmektedir. Zararlı organizmaların duyarlılık düzeylerinin düzenli olarak izlenmesi ve direncin kontrol altına alınması, tarımsal üretimde verimliliği ve bitki sağlığını korumak adına oldukça önemli bir adımdır.
Keywords : Detoksifikasyon, direnç, kimyasal mücadele, METI akarisitleri, Tetranychus urticae