Şehir, Şehirleşme ve Şehirli Algısının Evrensel Vasıflarıyla Sürdürülebilirliği İçin, Kentsel Dönüşüm, Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Geotasarım Teknolojileri

Authors : Saffet ERDOĞAN, Recep ASLAN

Pages : 46-56

View : 19 | Download : 14

Publication Date : 2018-05-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Tarihsel süreçte Latincedeki "civilis/kent" kelimesindeki tüm manalar "civilisation/uygarlık" sözcüğüne aktarılmıştır. Zamanla, toplumsal dönüşümlerle bu kavram asıl manasını yitirmiştir. Zamanı ve mekânı kimliklendirme açısından bir dönüm noktası olan hicret, hayatın tümüne bilimsel bir bakış için yeni bir süreç başlatmıştır. Hicretle birlikte, evrensel doğrular yörüngesine yeniden oturtulmaya çalışılan bireysel ve toplumsal algı, anlam kaybı yaşayan uygarlığı medeniyete dönüştürmüştür. Bu anlamda bilimsel ve ileri olan ne varsa; enformasyon, karar verebilme, sürdürülebilir kalkınma, çevre, haklar, temizlik, şeffaflık, ulaşılabilirlik, faydalı bilgi, doğru iletişim, empati, gönüllülük, sivil toplum, hürriyet gibi manalar "medine/şehir" formunda somutlaşmış, vahye dayalı akıldan beslenen ileri bir yaklaşımla Medine’den medeniyete bir süreç oluşturmuştur. Kültürümüzde şehir ve şehirli olmak, mekân ve zamanla kısıtlı tanımlar olmamakla birlikte, bu kavramlarla tanımlanır hale gelen meskûn alanları ve sakinlerini, gelişmişlik ve kemal/yetkinlik gibi evrensel parametreler üzerinden tanımlayan ifadelerdir. Bilgi teknolojilerini, yapay zekâ ve iletişim hızını sınırlamakta zorlandığımız bugünlerde, sürdürülebilir şehirlilik, marka şehir, şehirlerin etik rekabeti, şehir-insan arkadaşlığı, şehirlerin ruhu, bilinci ve hissedişi gibi kavramlar, tartışmaların merkezine oturmak zorundadır. Zaman ve mekânı orijinal vasıflarına uygun değerlendirebilmeyi ve geliştirebilmeyi, ölçme ve değerlendirmede hataları ve belirsizlikleri asgari düzeyde tutmayı sağlayan teknolojiler, hicretle inşa edilen şehir manasının sürdürülebilirliği için oldukça önemlidir. Şeffaflık, güvenilirlik, sürdürülebilirlik, doğru yönetişim, hak ve onur gibi tüm zamanların değişmeyen önceliklerinin şehir dokusuna yansımasında coğrafi bilgi sistemleri (CBS) ve geotasarım metodolojisi, bu bakışla da değerlendirilmelidir. Sayısal, çok yönlü, güvenli ve yönetilebilir veri CBS ile sağlanırken, değişim ve etkileşimlere ait öngörüler de geotasarım ile şekillendirilebilmektedir. İslam’da doğru bilgilere dayalı öngörü/iman bu yönüyle ileriye dönük bir akletme olarak çok önemlidir. Öngörebilirlik ve öngörebilirliği sağlayan teknolojiler yeryüzünü imar ve şekillendirmede önemsenmeli, soyut kültürel değerlerin şehir görünümünde somutlaşması sürecinde yerini almalıdır.
Keywords : Coğrafi Bilgi Sistemleri, Geotasarım, Şehir, Şehirli, mülkiyet