İpoteğin Teminat İşlevine Dair Yaygın Yanılgı: Bir Ampirik Yaklaşım

Authors : Erman BENLİ

Pages : 61-69

View : 13 | Download : 8

Publication Date : 2021-07-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Eşya Hukuku kitaplarında, ipoteğin alacaklı lehine değişmez bir güvence işlevine sahip olduğu yönünde yaygın bir yanılgı yer almaktadır. Hâlbuki ipoteğin güvence işlevi değişmez değildir. İpoteğin güvence işlevi, ülkeden ülkeye zamandan zamana değişebilir, çünkü ipoteğin güvence işlevi, belli bir ülkedeki ipoteğin paraya çevrilmesi prosedürünün performansına bağlıdır. Bu çalışma, Türkiye özelinde ipoteğin paraya çevrilmesi prosedürünün performansı ile ipoteğin alacaklıya sağladığı güvence işlevi arasındaki ilişkiyi ampirik olarak analiz etmektedir. Çalışmamızda, korelasyon analizi iki unsurdan oluşmaktadır. Birincisi, “Çözüme Bağlanmış Toplam Dosya Sayısı (Total Resolved Cases)” olup, bu unsur icra dairelerinin ipoteğin paraya çevrilmesi performansını göstermektedir. İkincisi, Tapu Sicili’nde kayıt altına alınmış “İpotekli İşlem Sayısı (Number of Mortgaged/Hypothecated Transactions)”dır. Korelasyon analizi, 2000- 2018 yıllarını kapsayan toplam 19 göstergeden oluşmaktadır. Korelasyon analizi sonucunda görülmüştür ki, Türkiye’de 2000-2018 yılları arasında ipoteğin güvence işlevi ile ipoteğin paraya çevrilmesi prosedürünün performansı arasında pozitif bir korelasyon bulunmaktadır. Bu ampirik bulgu, ipoteğin güvence işlevinin (Türkiye özelinde) değişmez olmadığını ve eşya hukuku kitaplarındaki değişmezlik önermesinin yaygın bir yanılgıyı teşkil ettiğini kanıtlamaktadır.
Keywords : ipotek, Paraya Çevirme, Lex Commissoria, Prerformans, Korelasyon