ETNOGRAFİK BELGELER ÜZERİNDEN TARİHTE BİR KENT VE DÖNEMİN İZİNİ SÜRMEK (20. Asrın İlk Yarısında Antakya)

Authors : Olcay ÖZKAYA

Pages : 421-442

View : 9 | Download : 4

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Maddi kültür ögeleri olarak çeşitli pek çok akademik çalışmaya kaynaklık etmiş olan etnografik nitelikli belgeler, oldukça zengin bir tarihsel birikimi, belli bir tarihsel süreçte yaşamış toplumların çeşitli yönlerini ortaya koyabilecek veriler sunmaktadır. Deneyimlenmiş yaşamların söz konusu etnografik belgeler yoluyla izini sürmek kimi zaman araştırıcıya yazılı belgelerde ulaşılamayacak önemli bilgiler sağlayabilmektedir. Son zamanlarda Tarih araştırmaları klasik çalışma metodlarının dışına çıkarak bu türden bilgi ve belgeleri dikkate almaya başlamıştır. Tarih araştırmaları, yazılı metin ve arşivlerin yanı sıra yazılı olmayan maddi eser ve belgeler, sözlü kaynaklar, görsel ve sesli kayda alınmış dökümanlar gibi son dönemlerde neredeyse birçok araştırmada artık sıklıkla rastlanmaya başlanan kaynaklara da başvurmaktadır. Dolayısıyla bu çalışma Dünyanın en önemli Arkeoloji Müzelerinden olan Hatay Arkeoloji Müzesinde bulunan etnografik nitelikli taşınabilir maddi kültür ögelerini kapsayan belgeler arasında konu ile ilgili tespit edilen seçkilerin değerlendirilmesi üzerine geliştirildi. Çalışmanın ana kaynağı olan bu etnografik nitelikli taşınabilir maddi kültür ögelerinden oluşan belgeler çerçevesinde Antakya’nın, 20. asrın başlarında içinde bulunduğu durumu sosyal, kültürel ve siyasal atmosferi ekseninde değerlendirildi. Bu bağlamda ana kaynak olarak kullanılan belgelerin 1918’de Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri arasında imzalanan Mondros Ateşkesi sonrası bölgede başlayan Fransa manda yönetimi, işgale karşı oluşan dekolonyal çabalar, Anavatan’a bağlılık ve İltihak faaliyetlerine yönelik bilgiler verdiği anlaşılmaktadır. Çalışma, etnografik belgelerin bu kronolojik çizgi üzerinden değerlendirilmesi ve söz konusu dönemin kroniğinde gelişmelerin izinin sürülebilmesi ile döneme dair gündelik yaşam ayrıntılarına ulaşmayı amaç edinmektedir.
Keywords : Etnografik Belgeler, tarih, antakya, hatay, sosyo kültürel yaşam