TAHTAKÖPRÜ VE ZİLLİ ÇAYLARI HAVZALARININ KARŞILAŞTIRMALI JEOMORFOMETRİK ANALİZİ

Authors : Reşat GEÇEN, Kübra BALCI

Pages : 201-225

View : 14 | Download : 5

Publication Date : 2022-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Yeryüzünde belli bir sahanın sahip olduğu sayısal özellikleri hesaplamak, geçmişteki oluşum ve gelişim sürecini, şekillendirilmesinde etkili olan faktörleri ve bu faktörlerin gücünü anlamaya yardımcı olmaktadır. Coğrafi Bilgi Sistemlerinin insert ignore into journalissuearticles values(CBS); sağlamış olduğu olanaklar sayesinde bir sahanın morfolojik özellikleri sayısal olarak kolay ve hızlı bir şekilde hesaplanabilmekte ve son dönemlerde birçok farklı çalışma alanlarında kullanılabilmektedir. Bu çalışmada Amanos dağlarının farklı yamaçlarında yer alan komşu iki havzanın jeomorfometrik özellikleri hesaplanarak sonuçlar karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuçlardan hareketle, Amanos dağlarının iki yamacında tektonik ve morfolojik gelişimdeki benzerlik ya da farklılıkların ortaya koyulması amaçlanmıştır. Çalışmada 1/25000 ölçekli topoğrafya ve hidroğrafya paftaları, 1/100000 ölçekli jeoloji paftaları ilgili kurumlardan temin edilmiş, CBS ortamına aktarılarak ham veri olarak kullanılmıştır. Çalışmanın amacına göre ham veriler düzenlenmiş ve ihtiyaç duyulan veriler ayrı katmanlar halinde çizilerek oluşturulmuştur. Verilerin hazırlanmasından sonra amaca uygun Çizgisel, Alansal ve Yüzeysel jeomorfometrik indisler belirlenerek iki akarsu havzasına uygulanmış, her iki havza özelinde değerlendirmeler yapılmış ve sonuçlar karşılaştırılmıştır. Çalışmada elde edilen sonuçlar her iki havzada birbirine yakın değerler göstermiştir. Jeomorfometrik analizler ile elde edilen değerler her iki havzanın da olgunluk döneminde olduğunu göstermektedir. Tektonik açıdan ise çalışma sahasında topyekün bir yükselme hareketinin olduğu ve dolayısıyla her iki havzada da gençleşmenin görüldüğü tespit edilmiştir. Ayrıca Amanos dağlarının bu kesimi insert ignore into journalissuearticles values(Güney Amanos dağlarının kuzey bölümü); için farklı iki yamacın karşılaştırılması bağlamında, tektonik ve morfolojik oluşum ve gelişimde etkili olan faktörlerin benzerlik gösterdiği ve dolayısıyla simetrik bir durum olduğu sonucu ortaya çıkmıştır.
Keywords : Jeomorfometrik İndisler, Coğrafi Bilgi Sistemleri, Amanos Dağları, Zilli Çayı Havzası, Tahtaköprü Çayı Havzası