Osmanlı’da Eyalet Askerlerinin Kale Tamirinde İstihdamı: Vidin Kalesi Örneği (1719-1723)

Authors : Bekir Gökpınar

Pages : 219-240

Doi:10.59054/hed.1541035

View : 72 | Download : 58

Publication Date : 2024-12-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı askerî teşkilatı içinde önemli yere sahip olan eyalet askerlerinin en kala balık sınıfı timarlı sipahilerdi. Devlete ait topraklar timarlı sipahiye tevcih edilir, sipahi vergisini toplar ve karşılığında savaş için tam teçhizatlı atlı asker beslerdi, böylelikle merkezî hazineye yük olmadan büyük miktarda asker savaşa hazır olurdu. XVI. yüzyıl sonuna kadar imparatorluğun yeni fetihlerle genişlemesine paralel timar askerinin mevcudu sürekli artmıştı. Ancak bu yüzyıl sonlarından itibaren fetihlerin yavaşlaması, askerî alanda yaşanan dönüşümler ve kurumların bozulmaya başlaması timarlı süvari teşkilatını da etkilemiştir. XVII. yüzyıl ortalarından itibaren timarlı sipahiler siper kazma, yol ve köprü yapımı, kale inşası ve tamiri, tabya yapımı, sipere girme, toprak taşıma ve hendek temizleme gibi geri hizmet işlerinde istihdam edilmeye başlanmıştı. Osmanlı İmparatorluğu\\\'nun Karlofça Antlaşması (1699) ile başlayan Orta Avrupa\\\'dan geri çekilme süreci Pasarofça Antlaşması (1718) ile devam etmiş, söz konusu antlaşma ile Tuna ötesindeki topraklar kaybedildiği gibi Belgrad dahi Habsburgların eline geçmişti. Osmanlı için Balkanlar\\\'da yeni serhat artık Niş ve Vidin olmuştu. İşte Osmanlılar, Habsburglara karşı sınır hattında yer alan bu kaleleri yeniden tahkim etmişti. 1719-1723 yıllarında yapılan bu tahkimat sürecinde Rumeli ve Anadolu\\\'dan çok sayıda eyalet askeri istihdam edilmişti. Çalışmamızda Vidin Kalesi\\\'nde bu tarih aralığında yapılan inşaat ve tamir işlerinde eyalet askerinin rolü ele alınacaktır.
Keywords : Osmanlı, Habsburg, Vidin Kalesi, eyalet askeri, tamirat.