HAYRETÎ’NİN HETERODOKS ÇEVRESİ VE FİKİRLERİ BAĞLAMINDA “ZİNCİRLİ DELÜLER”

Authors : Selim GÖK

Pages : 77-98

Doi:10.28981/hikmet.626024

View : 10 | Download : 7

Publication Date : 2019-10-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Kaynaklar, Vardar Yeniceli Hayretî’nin tasavvufî lirizmi yanında laubali oluşundan bahsetmektedir. O, fevri ve sivri dilli söylemleriyle sosyal/siyasi eleştiriyi seven, klasik şiirin gelenek dairesinin dışındaki hayalleriyle geleneği güncelleyen orijinal bir şairdir. Dolayısıyla şairin meşrebindeki pervasız hüviyet, onu devrinin ötesinde bir şiir zevkini yakalayacak muhayyileye ulaştırmıştır. Tezkire yazarları da onun bu yeteneğinin ve şiir tarzının kuvvetini tescillemektedir. Bu bağlamda şair Hayretî’nin üslubu nezaretinde Divanı’ndaki “delilik” kavramı şiirlerinde farklı formlarda kullanılmıştır. Onun doğal bir heterodoks içerisinde kalenderî bir şair olduğu da bilinmektedir. Bu yaşantı bağlamında onun, “zincirli deli” tasvirleri ve kurguları bir terkip içerisinde değerlendirilecektir. Nihai olarak bu çalışma, onun mizacı ile şiir zevki arasındaki irtibatın misalli ve mukayeseli tahkikinden mürekkeptir.
Keywords : Hayretî, heterodoks, delilik, zincir, Vardar Yenicesi