ANLAMIN PEŞİNDE: SU KASİDESİ’NİN 24. BEYTİNDEKİ ‘YAYGIN YANLIŞ’ ÜZERİNE

Authors : Sadık YAZAR

Pages : 1-24

Doi:10.28981/hikmet.632753

View : 14 | Download : 9

Publication Date : 2019-10-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Sapmalara dayanan dili ile özlü anlatımını borçlu olduğu mübhemiyet özelliği şiirin aslî unsurlarındandır. Bu yapısı dolayısıyla şiir; bünyesindeki anlam, duygu ve hissi hemen teslim etmeyen, üzerinde düşünmeye davet eden bir yapı arz eder. Bundan dolayıdır ki her zaman ve zeminde şiiri anlamaya yönelik araştırma ve incelemeler hiç eksik olmamıştır. Klasik Türk şiiri de bu saiklerle birçok şerh faaliyetine konu olmuştur. Özellikle de bu şiirin neşv ü nema bulduğu kültür ile mirasçıları arasındaki uzaklığın had safhaya vardığı Cumhuriyet döneminde bu tür etkinliklerin sayısı oldukça artmıştır. Türk edebiyatındaki nadide naatlerden biri olan Su Kasidesi bu şerh geleneği içerisinde en fazla pay alan metinlerden biri olup kitapçık ya da makale düzeyinde birçok şerh ve incelemeye malzeme dilmiştir. Bu şerhler söz konusu kasidenin anlaşılmasında önemli katkılar yapmış olmakla birlikte 24. beytindeki anlamın tam olarak berraklaştığını söylemek güçtür. İlk defa Cem Dilçin bu beyitte bir anlam bulanıklığı tespit edip buna yönelik bir teklif getirmiştir. Daha sonra M. Fatih Köksal tarafından da bu beytin anlaşılmasına yönelik bir makale yazılmışsa da söz konusu beyitteki anlam ikna edici bir şekilde izah edilememiştir. Bu makalede aynı beyte yeniden dönülüp şu ana kadar getirilen tekliflerin dışında bir izah yapılmaya çalışılacaktır. Bunun için öncelikle şu ana kadar kasidenin bu beytine yönelik yapılan şerhlerin getirdiği izahlar ile bu izahlara yapılan itirazlar betimlenerek sorunlu alanın tespiti net olarak yapılmaya çalışılacaktır. Sonrasında şu ana kadar getirilen okuma ve anlama tekliflerinin ikna edici olmadığı izah edilecektir. Makalenin sonunda ise teklif edilen anlama biçimi izah edilecektir. Gerek önceki teklifleri nakzederken gerekse yeni teklif getirirken büyük oranda dilibilim, üslup bilimi ve yazma biliminin getirilerinden faydalınılmaya çalışılacaktır.
Keywords : Su Kasidesi, Fuzûlî