III. MURAD’A SUNULMUŞ ÜÇ KASİDE: KÂMÎ, NÂLÎ VE MEHMED SUÛDÎ EFENDİ’NİN KASİDELERİ

Authors : Uğur ÖZTÜRK

Pages : 259-281

Doi:10.28981/hikmet.857105

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2021-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :III. Murad 982/1574’te Osmanlı İmparatorluğu’nun 12. sultanı olarak tahta çıktığında kendisine birçok cülûsiye kasidesi ve farklı vesileler yazılmış şiirler sunulmuştur. Bu manzumelerden ikisi, Nâlî ve Kâmî’nin bu yazıda ilk kez incelenecek olan kasideleridir. Tahta çıktıktan sonra Haremeyn ve civarındaki tamiratların devam ettirilip sonlandırılması konusunda kendisine sunulan arza cevap veren III. Murad imar faaliyetlerinin bitirilmesini istemiştir. Bu faaliyetlerin bitirilmesi üzerine sultana mensur tebriknameler ve kasideler sunulmuştur. Sunulan bu kasidelerden biri de Mehmed Suûdî Efendi’ye ait Arapça kasidedir. Bu makalede öncelikle III. Murad’ın hayatına kısaca temas edilecektir. Ardından III. Murad’ın tahta çıkması dolayısıyla sunulan iki kasidenin ve babası II. Selim döneminde başlanıp belli bir süre akamete uğrayan Haremeyn-i Şerifeyn imarının bitirilmesi sebebiyle yazılan bir kasidenin yazarının hayatı incelenecektir. III. Murad devri şairlerinden Kâmî, Nâlî ve Mehmed Suûdî Efendi’ye ait üç kaside hâlihazırda Topkapı Sarayı Müzesi Arşivi’nde (TSM. A.) yer almaktadır. Bu şiirlerden ilki Nâlî’nin 35 beyitlik Farsça, ikincisi Kâmî Efendi’nin 21 beyitlik Türkçe ve üçüncüsü Mehmed Suûdî Efendi’nin 12 beyitlik Arapça kasidesidir. Kâmî ve Nâlî’nin kasideleri sultanın cülusu Mehmed Suûdî Efendi’nin kasidesi Haremeyn tamiratları dolayısıyla kaleme alınmıştır. Mehmed Suûdî Efendi’nin kasidesi Haremeyn-i Şerifeyn’de yapılan tamiratlara dair olduğu için yazıda bu devirde Haremeyn’deki imar faaliyetlerine de değinilmiştir. Makalenin devamında her üç kasidenin metninin yanı sıra Farsça ve Arapça metinlerin tercümelerine de yer verilmiştir.
Keywords : III Murad, cülûsiye, Haremeyn, Nâlî, Kâmî, Mehmed Suûdî