AHDÎ-İ BAĞDÂDÎ’NİN DERLEDİĞİ ŞİİR MECMUASI

Authors : İsa AKPINAR, Önder YAŞAR

Pages : 148-192

Doi:10.28981/hikmet.891899

View : 15 | Download : 10

Publication Date : 2021-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Mecmua-i eşʽârlar, klâsik Türk edebiyatının en önemli şiir kaynakları arasında yer almaktadır. Muhtelif tertip ve tasnif esaslarına göre düzenlenen şiir mecmuları; dönemin edebî zevkini, edebiyat panoramasını ve şairlerin irtibat ağını göstermesi bakımından oldukça değerlidir. Bu makalenin konusu olan mecmua-i eşʽâr ise musannif ve müstensihi dolayısıyla hususî bir kıymeti haizdir. XVI. asrın önemli tezkire müellifi ve şairlerinden Ahdî-i Bağdadî tarafından derlenen bu şiir mecmuası, şairin kendi hattıyla kaleme alınmıştır. Süleymaniye Kütüphanesi Hüsrev Paşa Koleksiyonunda, 604 numarada kayıtlı bulunan mecmua-i eşârın, 979/1571-2 yılından evvel vücuda getirildiği anlaşılmaktadır. 88 varaktan müteşekkil olan mecmuada; 43 şairin musammat, kaside ve gazel nazım şekillerinde 227 şiiri yer almaktadır. Hâlihazırdaki yayınlara göre, mecmuadaki şiirlerin 71’i metin neşrine konu olmamıştır. Yayımlanmamış şiirlerin 47’si, mecmuanın derleyicisi olan Ahdî’ye aittir. Bu makalede, mecmua-i eşʽârlar hakkında kısaca bilgi verildikten sonra Ahdî’nin şiir mecmuasının nüshası tanıtılmış ve musannifin biyografisine temas edilmiştir. Daha sonra ise mecmuanın tertip hususiyetleri ve muhtevası, şair kadrosu ve edebiyat tarihi açısından önemi üzerinde durulmuştur. Ayrıca makalenin sonunda; mecmuadaki şiirlerin mahlas, matla/ilk bent, nazım şekli/birim sayısı, vezin ve başlık yönünden tasnifinin yer aldığı bir tablo sunulmuştur.
Keywords : Mecmua i eşʽâr, Ahdî i Bağdâdî, XVI yüzyıl