BÜZÜRCMİHR’İN ZAFERNAME’SİNİN TÜRKÇE BİR ŞERHİ: OSMAN RASİH’İN MÜKÂLEMÂT-I EDEBİYYE’Sİ

Authors : Ermiş DANDAN

Pages : 181-248

Doi:10.28981/hikmet.985633

View : 15 | Download : 7

Publication Date : 2021-10-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk Edebiyatı’nda zafernâme denildiği zaman akla “düşman ordusuna karşı elde edilen başarı neticesinde yazılan manzum veya mensur eserler” gelmektedir. Ancak İslamî Edebiyat geleneğinde Zafernâme ismiyle meşhur olan Farsça bir eser de bulunmaktadır. İran padişahlarından adaletiyle meşhur olan Nuşirevân’ın meşhur veziri Büzürcmihr tarafından kısa soru ve cevaplar şeklinde tertip edilen Zafername isimli eser, Nuşirevân’a adaleti sağlaması için gerekli tavsiyeleri içermektedir. Bu Zafernâme, diğer Müslüman topluluklarda olduğu gibi Türkler’de de büyük ilgiye mazhar olarak Türkçe’ye birçok defa tercüme edilmiştir. Şu ana kadar bu eserin Türkçe’deki 13 tercümesi bilinmekte idi. Ancak çalışmamızda değineceğimiz gibi yakın zamanda Zafername’nin Türkçe iki şerhi de tespit edilmiştir. Bunlardan biri 16. yüzyıl şairi Tâb’î’ye, diğeri de 19. yüzyıl yazarlarından Osman Râsih’e aittir. Çalışmamızda, Osman Râsih’in 39 soru ve cevaptan oluşan Mükâlemât-ı Edebiyye adlı Zafernâme şerhi ele alınacaktır. Bu bağlamda, öncelikle eserin yapısı ve muhtevası incelenerek şerh usulü ortaya konulacak, ardından da eserin geniş özeti ve tam metni sunulacaktır.
Keywords : Zafername, Büzürcmihr, Mükâlemât ı Edebiyye, Mükâlemât ı Edebiyye, Osman Rasih, şerh, tercüme