NÂBÎ’NİN “BU” REDİFLİ NA’ATINA İBRAHİM SABRİ EFENDİ’NİN NAZÎRESİ

Authors : Hatice ÖZDİL, Ebru ERAT

Pages : 85-100

Doi:10.28981/hikmet.1130888

View : 15 | Download : 10

Publication Date : 2022-10-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Nazîre, bir şâirin bir şiiri esas alarak aynı vezin, aynı kafiye veya redifte ve aynı konuda yeni bir şiir ortaya koyması olarak tanımlanmaktadır. Hemen her şâir kendinden önce yaşamış veya çağdaşı şâirleri taklit ederek, beğendikleri şiirlerin benzerini veya daha güzelini yazmaya çabalayarak nazîre yazma girişimlerinde bulunmuş ve çoğu zaman bunun sonucunda başarılı veya başarısız sayılmışlardır. XVII. yüzyılın önemli simalarından ve üstat şâirlerden biri sayılan Nâbî, kendine has hikemî üslubuyla kendisinden sonra gelen birçok şâiri etkilemiş, bu şâirler tarafından takip ve takdir edilmiştir. Nâbî’nin dilden dile dolaşan ve neredeyse ezbere bilinen “bu” redifli na’atına, edebiyatımızda yazılan nazîre sayısının çok olması, bu şiirin ne kadar beğenildiğinin bir işaretidir. Bahsi geçen na’ata nazîre yazan şâirlerden birisi de, son şeyhülislamlardan Mustafa Sabri Efendi’nin oğlu İbrahim Sabri Efendi’dir. XX. yüzyılda İbrahim Sabri Efendi’nin babasının ve kendisinin sakıncalılar listesine eklenmesi ile başlayan sürgün hayatı dünyanın farklı ülkelerinde geçmiştir. Türk şâirleri arasında neredeyse unutulmuş olan İbrahim Sabri Efendi, “Mısır Dâneleri” adlı eserindeki şiirleri ile bir döneme ışık tutmuştur. Eserinde, Osmanlı kültür, tarih ve dil bilincini işlemiş, millî ve manevî değerleri ön planda tutmuştur. Çalışmamızda öncelikle nazîre ve nazîrecilik geleneği konusu ana hatları ile ele alınmış, ardından Nâbî’nin “bu” redifli na’atına İbrahim Sabri Efendi tarafından yazılan nazîre tanıtılmıştır. Nazîrenin zemin şiir ile benzer ve farklı yönleri ortaya konulmaya çalışılmış; yazılan nazire, zemin şiir ile mukayese edilerek şerh edilmiş ve edebî değerlendirmelerde bulunulmuştur.
Keywords : Nazîre, Nâbî, İbrahim Sabri Efendi, Naat