BİR TEKKE BİYOGRAFİSİ: GÜLŞEN-İ AZÎZ

Authors : Bilal Güzel

Pages : 100-140

Doi:10.28981/hikmet.1549234

View : 92 | Download : 101

Publication Date : 2024-10-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Anadolu sahası Türk edebiyatında ilk biyografik eser XVI. yüzyılın ilk çeyreğinde yazılmıştır. Lâmiî Çelebi’nin Nefahatü’l-Üns ismiyle kaleme aldığı bu eser, sufi biyografilerini içerir. Daha sonra başta şuara tezkireleri, ulema biyografileri olmak üzere biyografik eserler çeşitlilik kazanır ve takip eden yüzyıllar içerisinde tematik ve bölgesel biyografik eserlerin sayısında artış gözlemlenir. Bu makalenin konusunu teşkil eden Abdüllatîf Fazlî (ö.?)’nin Gülşen-i Azîz adlı çalışması tematik biyografik eser geleneğinin bir parçasıdır. Eserde, Halveti şeyhi Nureddîn Cerrâhî’ye mensup kişilerden ileri gelenlerinin tekkeleri, zaviyeleri ve önemli şeyhlerin biyografileri bulunmaktadır. Gülşen-i Azîz’de tertip yöntemi olarak Cerrâhî Tekkesi merkeze alınır ve burada şeyhlik yapan önemli kişilerin biyografilerine yer verilir. Eserde on altı kişiye ait biyografi vardır. Biyografilerine yer verilen şahısların ölümleri üzerine yazılan manzum tarihler eserde yer alır. Bu çalışma, Gülşen-i Azîz’in eldeki tek metni olan Ali Emiri Efendi Millet Kütüphanesi Şeriyye 1099 numarada kayıtlı nüshanın çeviri yazısını ve bunun üzerinde yapılan incelemeyi içermektedir.
Keywords : Gülşen i Azîz, Abdüllatîf Fazlî, Cerrâhiyye, biyografi, sufi biyografisi