“DEMOKRATİK PLATONCULUK”: JOHN STUART MİLL'İN SİYASİ DÜŞÜNCESİNDE ÇOĞUL OY

Authors : Murat KAÇER

Pages : 315-332

Doi:10.20304/humanitas.315046

View : 14 | Download : 10

Publication Date : 2017-12-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Mill, tüm bireylerin kamu faaliyetlerine doğrudan katılımının mümkün olmaması nedeniyle ideal hükümet sisteminin temsili demokrasi olduğunu ileri sürmektedir. Alexis de Tocqueville’deki“çoğunluğun tiranlığı” düşüncesinden etkilenen Mill eğitimli ve nitelikli olan insanlara daha fazla oy hakkı (çoğul oy-plural voting) verilmesi gerektiğini belirtmiştir. Platon’un filozofların kral veya kralların filozof olması gerektiğine ilişkin düşünceleri dikkate alındığında Mill’de görülen bu elitist tutum yeni değildir. Türkiye toplumu benzer elitizm tartışmalarına yabancı değildir. “Çoban ile profesörün oyu aynı mı?” ve benzeri kalıplarla elitizm tartışmaları belli aralıklarla gündeme gelmiştir. Mill’in çoğul oy düşüncesi hem demokratik eşitlik ilkesi ile hem de Mill’in özellikle insan doğasına dönük eşitlikçi bakışı ve siyasal katılımın yurttaşlar için bir okul olduğu fikriyle çatıştığı açıktır. Duncan (1973) da Mill’in tutumunu “demokratik platonculuk” olarak nitelendirmektedir. Bu çalışmada Mill’in demokrasi anlayışı, siyasal düşüncedeki elitizm ve elit teorileri aktarılmakta, Mill’in çoğul oy fikri Duncan’ın (1973) “demokratik platonculuk” kavramsallaştırması bağlamında ele alınmaktadır. Mill’in bütün eserlerinin Türkçe ’ye henüz çevrilmediği düşüncesinden hareketle Mill’in siyasal katılım ve çoğul oy ile ilgili düşünceleri eserlerinden olduğu gibi çevrilmesine dikkat edilmiştir. John Stuart Mill’e Türkiye yazınında duyulan ilginin yetersizliği, başlı başına Mill’in çoğul oy düşüncelerine ve bu düşünceye dönük eleştirilere odaklanan, bilindiği kadarıyla, ilk çalışma olması bu çalışmaya özgün bir nitelik kazandırdığı düşünülmektedir. 
Keywords : John Stuart Mill, Demokratik Platonculuk, Çoğul Oy, Elitizm