Süleyman Hakîm Ata’dan Seyyid Nigârî’ye Ahmet Yesevî Geleneğinin Devamı Yahut İki Beytin İzinde

Authors : Parvana BAYRAM

Pages : 33-52

Doi:10.20304/humanitas.915274

View : 16 | Download : 20

Publication Date : 2021-10-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Ahmet Yesevî’nin öğrencisi olan Süleyman Hakîm Ata (doğ.1091/92-öl.1186)’nın Türkistan topraklarının İslamiyet’i tanıyıp kabullenmesinde önemli bir yeri olmuştur. Onun, “Barça Yahşı Men Yaman/Barça Buğday Men Saman” ve “Her Geçeni Hızır Bil/Her Geceni Kadir Bil” dizeleri birer vecize gibi asırlardır dilden dile dolaşarak günümüze kadar ulaşmıştır. Hakîm Ata’nın “Barça Yahşı Men Yaman/Barça Buğday Men Saman” dizesi Türk İslam tasavvufunda en büyük düşman olan nefsin, benliğin yerilmesi için önemli bir vasıta olmuştur. “Her Geçeni Hızır Bil/Her Geceni Kadir Bil” dizesi ise bir Müslümanın nasıl yaşaması gerektiğini göstermesi ve hayata bakış açısını şekillendirmesi açısından önem arz etmektedir. Çalışmada, Ahmet Yesevî’nin öğrencilerinden olan Süleyman Hakîm Ata’ya atfedilen iki beytin 12. yüzyıldan 19. yüzyıla uzanan serüveni, Nakşî-Yesevî çizgisinin edebiyattaki yansımaları ve Seyyid Nigârî divanındaki iki terciibentten hareketle bu şiirlerin günümüz insanına verebileceği mesajlar üzerinde durulacaktır.
Keywords : Süleyman Hakim Ata, Reşehat, Yesevilik, Nigari