Satranç: Doğu Medeniyetinin Batı'ya Bir Hediyesi

Authors : Ayşe Beyza ERCAN

Pages : 74-95

Doi:10.20304/humanitas.930192

View : 15 | Download : 9

Publication Date : 2021-10-15

Article Type : Research Paper

Abstract :İnsanlığın kültürel ve sosyal tarihinde küçük bir bölüm olan satrancın köken tartışmaları güncelliğini korumaya devam etmektedir. Satranç kimine göre bir entelektüel spor dalı, kimine göre evde oynanan basit bir oyun, kimine göre bir strateji oyunu, kimine göre ise zekâ geliştirici bir egzersiz türüdür. Chaturanga olarak adlandırılan ve tüm dünyaya yayılan satranç 6. yüzyılda Hindistan’da ortaya çıkan ve kendisinden en çok bahsettiren oyunlardan sadece bir tanesidir. Orta Çağ döneminde halk kadar hükümdarların da sıklıkla bu oyunu oynadığı kaynaklarda sabittir. Bu nedenle bu oyun nitelik olarak bir strateji oyunu olduğundan Orta Çağ döneminde ve daha sonrasında da hükümdarların savaşa hazırlık için yapmış oldukları bir taktik geliştirme egzersizi olarak görülmüştür. Bu makalede geniş bir coğrafya ele alınarak köklü geçmişe sahip olan satrancın Orta Çağ Türk-İslâm dünyasındaki önemi ve yayılma güzergâhı ile yeni tanıştığı Avrupa dünyasındaki rolüne değinilecektir.
Keywords : İran, İspanya, Orta Çağ Avrupası, satranç taşları, Türk İslâm medeniyeti