Polonyalı General Taczanowski’nin Sultan Abdülaziz’e Yazdığı Tezkere

Authors : Emilian PRAŁAT, Osman Fırat BAŞ

Pages : 232-253

Doi:10.20304/humanitas.973898

View : 14 | Download : 9

Publication Date : 2022-03-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Makalemiz, Polonya’nın Ocak Ayaklanması önderlerinden General Edmund Taczanowski’nin, ileride Rusya’ya karşı savaşlarda kullanılmak üzere Bulgar-Türk birlikleri kurdurma umuduyla Osmanlı sultanına sunmaya niyetlendiği, Poznan’da Büyük Polonya Askeri Müzesi kataloglarında bulunmuş ve daha önce hiçbir yerde yayınlanmayan Fransızca bir tezkere metnini konu alıyor. Tezkere Taczanowski’nin 1863’ün Aralık ayındaki İstanbul seyahati sırasında yazılmış olsa gerektir. Bu dönem generalin memleketi olan Büyük Polonya’da, Rus ve Avusturya Panslavizmlerinin alternatifi olan “Slav paydaşlığı” (Slav mütekabiliyeti) yaklaşımlarını araştırma idealine paralel olarak, Slav coğrafyasına yönelik ilginin de hayli canlı olduğu bir dönemdir. Bu bağlamda, Taczanowski’nin düşüncesinin Polonya merkezli doğasını işaret eden tezkere, Polonyalı milliyetçilerin Osmanlı İmparatorluğu’nun Bulgar tebaasına salt araçsal yaklaşarak kurgulamış oldukları bir başka ulusal bağımsızlık senaryosunun daha en ilginç belgelerinden biri olmaktadır.
Keywords : Türkiye Polonya ilişkileri, Edmund Taczanowski, Sultan Abdülaziz