Türlerarası Yenidenyazım: Geçmiş Zaman Elbiseleri Temelinde Söyleşim ve Ana Metinsellik

Authors : Gizem Kunduraci

Pages : 283-306

Doi:10.20304/humanitas.1245250

View : 243 | Download : 314

Publication Date : 2023-10-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Ahmet Hamdi Tanpınar, döneminin eklektik zevk ve eğilimlerini önemli ölçüde belirleyen ve temsil eden, avangart tutum ve yaklaşımlara sahip bir estet yazardır. Tanpınar’ın, roman sanatı içerisinde başta müzik, resim ve yontu olmak üzere işitsel ve görsel sanatların birbirine ve yazın alanına tedahülüne estetik bir dayanak olarak yer verdiği; edebi üretimde sanatlara dayanan estetik ifade araçlarına yazınla eşdüzlemsel olarak yöneldiği ve estet karakterler aracılığıyla sanatların tedahülü konusunu işlediği bilinmektedir. Tanpınar edebiyatında sanatların tedahülü ve ekfrasis uygulamaları, eserlerinde mevcut söyleşimin yanı sıra şiirlerinden, romanlarından ya da hikâyelerinden işitsel ve görsel estetik düzlemlere aktarım biçiminde gerçekleşen yenidenüretim versiyonları aracılığıyla ortaya çıkmaktadır. Tanpınar’a ait hikâye Geçmiş Zaman Elbiseleri, yönetmen Metin Erksan tarafından Geçmiş Zaman Elbiseleri adıyla sinema düzlemine aktarılmıştır. Alt metinden (hikâye) ana metne (sinema) aktarım sırasında gerçekleşen ve örüntüde izlenebilen dönüşümler, incelemede "türlerarası yenidenyazım” olgusu etrafında ele alınarak metinsel aşkınlık ilişkilerini meydana getiren yöntemler temelinde tespit ve tasnif edilmektedir.
Keywords : Metinsel Aşkınlık İlişkileri, Yenidenyazım, Türlerarası Yenidenyazım, Geçmiş Zaman Elbiseleri, Ahmet Hamdi Tanpınar, Metin Erksan