Tünel Kazısından Dolayı Zemin Yüzeyindeki Oturmaların Mohr- Coulomb ve Pekleşen Zemin Modelleriyle Nümerik Tahminlerinin Karşılaştırılması

Authors : Semet ÇELİK

Pages : 95-102

View : 7 | Download : 7

Publication Date : 2017-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Zemin içinde yapılan tünel kazısı nedeniyle, zemindeki gerilmeler boşalarak kazı alanında elastik ve plastik deformasyonlara yol açmakta ve zemin yüzeyinde oturmalar meydana gelmektedir. Günümüzde, mühendislik projelerinin tasarım ve analizinde sayısal yöntemlerin kullanımı ile birlikte, Geoteknik mühendisliği ve tünel ile ilgili problemlerin çözümünde bu yöntemin yaygın bir şekilde kullanıldığına tanıklık etmekteyiz. Uygun parametrelerin ve zemin modelinin seçilmesi, nümerik analiz sonuçlarını üzerinde önemli etkiye sahiptir. Mohr-Coulomb (MC) elasto-plastik model malzemelerin sertliğinin yüzey gerilmelerden bağımsız olarak tanımlandığı durumlarda kullanılan en yaygın zemin davranış modellerinden biridir. Tünel modellemelerinde Mohr-Coulomb kullanılması halinde, kazı derinliği arttıkça zemin yüzeyindeki oturmaların gerçek değerlerden fazla çıktığı ve güvenilirliğin azaldığı görülmektedir. Bu problemin çözümü için, gerilme düzeyindeki değişikliklere bağlı olarak malzemelerin sertliğini modelleyebilen daha uygun bir davranış modeli kullanılmalıdır. Bu çalışmada, tünel kazısından dolayı Mohr-Coulomb modelinden elde edilen maksimum zemin yüzey oturmaları Pekleşen Zemin modeli (HS) ile karşılaştırılmıştır. Bu nedenle, varsayılan farklı derinliklerdeki bir tünelden dolayı zemin yüzeyinde oluşacak oturmalar PLAXIS kullanılarak Mohr-Coulomb ve Pekleşen Zemin malzeme modelleriyle analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, Pekleşen Zemin modelinde tünelin derinliği arttıkça zemin yüzeyindeki oturmaların Mohr-Coulomb’a göre azaldığı ve gerçek değerlere daha yaklaştığı görülmektedir.
Keywords : Sonlu elemanlar metodu, malzeme modelleri, plaxıs, yüzey oturması, tünel