Trafik Kazalarına Etki Eden Faktörler Arasındaki İlişkilerin TBA Biplot Analiz Yöntemi İle Değerlendirilmesi

Authors : Emre TERCAN, Erkan BEŞDOK

Pages : 103-111

Doi:10.21597/jist.407848

View : 13 | Download : 5

Publication Date : 2018-03-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Trafik kazaları Türkiye’de en önemli sorunlar arasında yer almaktadır. Trafik kazaları çok sayıda can ve mal kaybına neden olmakta ve toplum üstünde olumsuz sosyal ve psikolojik etkiler yaratmaktadır. Ölümlü veya yaralanmalı kazalara neden olabilecek durumların belirlenmesi, koruyucu, uyarıcı ve önleyici tedbirlerin alınması için oldukça önemlidir. Bu sebeple trafik kazalarına neden olan parametreler arasındaki ilişkilerin değerlendirilmesi gerekmektedir. Değişken sayısının ikiden fazla olması halinde, çok değişkenli verinin görsel şekilde açıklanması oldukça karmaşıktır. Çok değişkenli veri setinin geometrik olarak daha az boyutta yorumlanmasında biplot analiz yöntemi oldukça kullanışlıdır. Bu makalede, yedi farklı bölünmüş karayolundaki trafik kazaları veri seti Temel Bileşenler Analizi (TBA) biplot yöntemi ile değerlendirilmiştir. Bu çalışmanın amacı, ölümle ve yaralanmayla sonuçlanan trafik kazalarına neden olan parametreler arasındaki ilişkilerin araştırılmasıdır. Elde edilen sonuçlar gün (gece), gün (gündüz), çok araçlı, tek araçlı, kaza tipi (yoldan çıkma), kavşak yok ve kavşak var parametrelerinin ölümlü ve yaralanmalı kazalarda en önemli parametreler olduğunu göstermektedir. Trafik kazalarına etki eden parametreler arasındaki ilişkilerin biplot yöntemi ile değerlendirilmesi, trafik kazalarını azaltıcı ve önleyici tedbirlerin geliştirilmesine katkı sağlayacak ve gelecekte yapılacak çalışmalara önemli bir zemin oluşturacaktır.
Keywords : Trafik kazası, karayolu, biplot analizi, TBA biplot