Fourier Dönüşümlü Kızılötesi Spektroskopisinin Prostat Kanseri Teşhisinde Kullanılabilirliğinin Araştırılması

Authors : Mevlut ALBAYRAK

Pages : 223-227

Doi:10.21597/jist.430052

View : 10 | Download : 7

Publication Date : 2018-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Fourier Dönüşümlü Kızılötesi Spektroskopisi (FT-IR) yöntemi, organik ve bazı durumlarda inorganik materyalleri tanımlamak için kullanılan analitik bir tekniktir. Bu teknik, dalga boyuna karşı numune tarafından absorblanan kızılötesi radyasyonu ölçemeye yarar. Kızılötesi absorpsiyon bantları ise molekülün bileşenleri ve yapıları hakkında bilgi verir. Prostat kanseri, erkeklerde spermi besleyen ve taşıyan seminal sıvıyı üreten, ceviz şekilli küçük bir bez olan prostatta meydana gelen bir kanserdir. Prostat kanseri, erkeklerde en sık görülen kanser tiplerinden biridir. Erken teşhis edilen prostat kanseri, prostat bezi ile sınırlı olduğu zaman tedavi şansı daha başarılı olur. Prostat kanseri tümörlerini sağlıklı hücrelerden ayırmak ve karakterize etmek için kemometrik yöntem destekli, iyi bir doğruluk ve hassasiyete sahip basit, ucuz ve hızlı yeni bir alternatif FT-IR yönteminin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın gerçekleştirilebilmesi için, histopatolojik ölçümlerle belirlenen hem kanser hem de sağlıklı hücreleri içeren parafin bloklardan 20 mikron kalınlığında kesildi, lam üzerine yerleştirildi ve deparafinize edildi. Hem sağlıklı (n = 10) hem de kanserli dokular (n = 10) 50-4000 cm-1 dalga boyu arasındaki kızılötesi ışığa maruz bırakıldı. 20 örneğe 50-4000 cm-1 arasındaki kızılötesi ışığa karşı davranışlarını saptamak için temel bileşenler analizi (Principle Component Analysis, PCA) ileri bir formu olan ortogonal kısmi en küçük kareler analiz (Ortogonal Partial Least Square, O-PLS) algoritması uygulandı. Elde edilen spektrumlar MATLAB software PLS Toolbox paket programında değerlendirildi. Kanserli ve sağlıklı hücreleri ayırmak için O-PLS analizi yapıldı. Önerilen yöntemin hassaslığı ve özgüllüğü, Ortogonal Sinyal Düzeltme (Orthogonal Signal Correction, OSC) ön işlem yöntemi yardımıyla çok yüksek olduğu görüldü. Sonuç olarak, parafin bloklardan prostat kanser teşhisi için alternatif bir FT-IR yöntemi geliştirildi ve başarıyla uygulandı.
Keywords : FT IR Spektroskopisi, kanser teşhisi, kalitatif analiz, prostat kanseri, kanser teşhisi