Farklı Sodyum Adsorbsiyon Oranı Değerlerine Sahip Sulama Sularının Bazı Toprak Özelliklerine Etkisi

Authors : Kadir Ersin TEMİZEL, Sedat TOK

Pages : 1729-1736

Doi:10.21597/jist.520475

View : 9 | Download : 4

Publication Date : 2019-09-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Sodyum derişiminin yüksek olduğu sulama sularıyla toprağın sulanması genellikle toprağın sodyum içeriğinin artmasına neden olur. Sulama suyunun sahip olduğu tuz ve Sodyum Absorbsiyon Oranı (SAR) değerleri toprağın fiziksel yapısında önemli değişiklikler meydana getirmektedir. Yapılan çalışmalarda killi topraklarda sınırlandırıcı değişebilir Na miktarının 1 - 1.5 meq 100-1 g toprak olduğu belirtilmiştir ki bu değer 4-8 Değişebilir Sodyum Yüzdesi (ESP) değerine karşılık gelmektedir. Yapılan bu çalışmada EC değerleri sabit ve 0, 15, 30, 40 SAR değerlerine sahip sulama sularının toprağın ESP, EC ve pH gibi bazı özelliklerine etkileri incelenmiştir. Deneme boyunca her konudan 3 tekerrür kullanılmış ve her tekerrürün üçer katmanından deneme sonunda toprak örnekleri alınmıştır. ESP değerleri, toplam Na değerinin, toplam Ca, Mg, K ve Na değerlerine bölümüyle bulunmuştur. EC ve pH değerleri ise laboratuvarda toprak örneklerinin ekstraktları hazırlanıp, bunların EC ve pH okuyan cihazlarla ölçülmesiyle bulunmuştur. SAR değerlerinin artmasıyla ESP değerlerinin de arttığı görülmüş ve katman bazında incelendiğinde konular arasında istatistiksel olarak önemli farklılıklar çıktığı gözlemlenmiştir. En yüksek ESP değeri ortalaması SAR40 konusunun üçüncü katmanında 4.124 olarak meydana gelirken, en düşük ESP değeri SAR0 konusunun ikinci katmanında 1.312 olacak şekilde meydana gelmiştir. SAR değerlerinin artmasıyla EC ve pH değerleri artmış, istatistiksel olarak katman bazında bakıldığında önemli farklılıklar gözlemlenmiştir.
Keywords : Sulama suyu kalitesi, toprak alkaliliği, SAR, ESP