Arpada Tuz Stresine Karşı Zingeronun Koruyucu Etkisi

Authors : Hüseyin BULUT

Pages : 2932-2942

Doi:10.21597/jist.686577

View : 9 | Download : 7

Publication Date : 2020-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Abiyotik stresler içerisinde tarım ürünlerinin üretimini en çok sınırlayan kuraklık olup, bunu tuzluluk faktörü takip etmektedir. İklimsel değişikler nedeniyle toprağın tuzluluk oranında artış beklendiği için bu sorunun daha da kötüleşeceği öngörülmektedir. Çevresel stres faktörleri, organizmaların savunma sistem aktivitelerinin azalmasına ve reaktif oksijen türlerinin (ROT) artmasına neden olmaktadır. Artan ROT’ lar ise DNA ve RNA hasarına neden olurlar. Bu çalışmada 5 farklı dozda (50, 100, 150, 200 ve 250 mM) tuz stresine maruz bırakılan Hordeum vulgare L. tohumlarında zingeronun koruyucu etkisinin tespiti amaçlanmıştır. Tuz stresinin tetiklediği retrotranspozonların hareketliliği ile oluşan polimorfizm ve GTS (Genomic Template Stability) seviyelerinin tespiti için IRAP (Inter Retrotransposon Amplified Polymorphism) tekniği kullanılmıştır. IRAP analizi sonuçlarından, tuz stresine maruz kalan arpa örneklerinin polimorfizm değerleri %18.51 ile %40.74 arasında değişiklik göstermekte olup ortalaması % 28.88’ dir. GTS değeri ise % 59.26 ile % 81.49 arasında değişiklik göstermekte ve ortalaması % 71.12’ dir. Tuz stresinin yanı sıra zingeron uygulanan arpa örneklerinde ise polimorfizm değeri azalarak % 14.81 ile % 33.33 aralığında elde edilmiş ve ortalaması ise % 24.43’e düşmüştür. GTS değeri % 66.67 ile % 85. 19 aralığına yükselmiş, ortalaması ise % 75.57’ ye çıkmıştır. Çalışma sonuçlarından zingeronun tuz stresini hafiflettiği ve retrotanspozon hareketliliğini azalttığı saptanmıştır.
Keywords : Hordeum vulgare, ırap, ltr retrotranspozon, tuz stresi, zingeron