Çavdar Kalıntılarının, Horoz İbiğinin (Amaranthus retroflexus L.) Toprakta Bulunan Tohum Miktarı ve Bitki Gelişimi Üzerine Etkisi

Authors : Mehrdad YARNIA, Saime Ünver İKİNCİKARAKAYA, Fereshteh REZAEİ, Khalid Mahmood KHAWAR

Pages : 91-96

View : 19 | Download : 8

Publication Date : 2011-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Araştırma; Tebriz İslami Azad Üniversitesi deneme tarlalarında 2008-2009 yılında yürütülmüştür. Çavdardan değişik dozlarda (0, 50, 100, 150 ve 200 g.m-2) farklı bitki kısımlarından (yapraklar, sap, kök, tüm bitki) elde edilen özütler ve horozibiği tohumları materyal olarak kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; çavdarın farklı bitki özütlerinin uygulanmasıyla, horozibiğinin bitki boyu, yaprak alanı, yaprak sayısı, kök uzunluğu, sap ve kök kuru ağırlığı, toplam tohum ağırlığı ve tohum verimini önemli derecede düşürdüğü belirlenmiştir. Uygulanan doz oranının artması; horoz ibiğinde ele alınan tüm bitki özelliklerine ilişkin değerlerin azalmasına neden olmuştur. Toprağa 50g.m-2 özüt uygulandığında; kontrole göre bitki boyu, yaprak alanı, kök kuru ağırlığı ve toplam tohum ağırlığı %31.49, %23.79, %12.92, %41.02 ve %11.58 oranında azalma göstermiştir. Uygulama dozu 200 g.m-2 olduğunda ise; bu değerler daha da azalmış ve %76.32, % 128.74, %68.80, %70.32 ve %67.43 ‘e ulaşmıştır. Çavdardan ilk gelişme dönemi, çiçeklenme ve tohum bağlama dönemlerinden elde edilen özütlerin uygulanması; horoz ibiğinin kök kuru ağırlığının kontrole göre sırayla %30.06, %37.87 ve %35.70 azalmasına neden olmuştur. Kontrol parsellerinde; horoz ibiğinin tohum verimi 1.62 g./bitki iken, 200 g.m-2 yaprak, sap, kök ve tüm bitki atıkları ilave edildiğinde sırayla; %68.05, % 67.01, %71.9 ve %69.05 düşüş göstermiştir. Çavdarın çiçeklenme döneminde yapraklarından elde edilen özütlerin yabancı ot tohum miktarını önemli oranda azaltan faktör olarak belirlenmiştir. Araştırma sonucuna göre; çavdarın allelopatik potansiyeli kullanılarak, tarlada horoz ibiği yoğunluğunun azaltılabileceği söylenebilir
Keywords : Allelopati, çavdar secale cereale l, horoz ibiği amaranthus retroflexus, bitki kalıntıları, yabancı ot