Histeri Mi, Doğal Oran Mı? Türkiye'nin Uzun Vadeli İşsizlik Deneyiminden Kanıtlar

Authors : Zübeyde ŞENTÜRK ULUCAK

Pages : 299-315

Doi:10.54600/igdirsosbilder.991738

View : 10 | Download : 12

Publication Date : 2021-12-20

Article Type : Research Paper

Abstract :İşsizlik Türkiye ekonomisinin kronikleşen bir sorunu haline gelmiş ve hayata geçirilen pek çok yapısal değişikliklere rağmen kayda değer bir iyileşme göstermeyerek yüksek oranlarda seyretmiştir. Bu durum işsizliğin seyri ile ilgili teorik literatürün altını çizdiği üç farklı yaklaşım üzerinden Türkiye’de işsizliğin ampirik olarak incelenmesine motivasyon kaynağı olmuştur. Bu yaklaşımlardan ilki doğal oran hipotezi, ikincisi yapısal kırılmaların dikkate alınması durumunda doğal oran hipotezini destekleyen yapısalcı yaklaşım ve son olarak üçüncüsü ise histeri hipotezi olarak bilinmektedir. Bu yaklaşımlardan hareketle, bu çalışmada 1923-2020 dönemi için Türkiye’de işsizliğin doğal oran, yapısalcı yaklaşım ve histeri hipotezlerinden hangisine uygun hareket ettiği araştırılmıştır. Bunun için geleneksel birim kök testlerinin yanı sıra, yapısal kırılmalı birim kök testleri ve Fourier uzantılı birim kök testleri kullanılmıştır. Böylece her bir tür birim kök yaklaşımının gözden kaçırabileceği ve yanıltıcı sonuçlar verebileceği ihtimaller dikkate alınmıştır. Elde edilen ampirik sonuçlar Türkiye’de işsizliğin histeri hipotezini destekleyen bir seyir izlediğini göstermektedir. Ampirik sonuçlar Türkiye’de politik şokların işsizlik üzerinde kalıcı etkilere yol açacağı, işsizlik için doğal bir oranın olmayacağı, şokların doğal oran üzerinde kalıcı etkiler yoluyla değişmeler yaratacağını ifade etmektedir.
Keywords : İşsizlik, Histeri etkisi, Doğal oran, Yapısalcı yaklaşım, Birim kök