Osmanlı Devleti’nde Lenger Üretimine Genel Bir Bakış

Authors : Burak KOCAOĞLU

Pages : 161-184

View : 13 | Download : 9

Publication Date : 2020-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Günümüzde dünyanın hemen her yerinde denizcilikle ilgili yapılan faaliyette veya denizcilikle alakalı olan sivil ve askeri yapılanmalarda şüphesiz en çok kullanılan görsel çapadır. Çapa, gemilerin limanda veya deniz üzerinde sabit kalması için atılan ağır bir demir olup, Osmanlı döneminde lenger olarak adlandırılmıştır. Lenger, Osmanlı donanmasında mevcut olan her tür ve ebattaki geminin inşasında kullanılan onlarca malzemeden bir tanesi olup, önem itibariyle kullanılan diğer malzemeler içerisinde müstesna bir yere sahiptir. Bu sebeptendir ki donanmaya ait gemilerin inşa faaliyetlerine başlanılmasıyla birlikte bu malzemenin üretimi ve temini için devlet yöneticileri büyük çaba göstermiştir. Bu çalışmada, Osmanlı Devleti’nde denizcilik konusuna kısa bir giriş yapıldıktan sonra, Osmanlı donanmasında lenger ihtiyacını belirleyen temel unsurları ve üretim aşamasına giden sürecin nasıl işlediği sorularına genel hatlarıyla cevap aranmıştır. Bu noktada, ilk olarak çalışma dönemimiz içerisinde, Osmanlı Devleti’nin en önemli lenger üretim merkezi konumunda olan İstanbul’daki Hasköy lengerhanesinin yenilenmesi ve tesisin genişletilmesi süreci ana hatlarıyla gösterilmiştir.
Keywords : Lenger, demir, kömür, mübayaa, kalyon, batık