Klasik Belâgat Literatürünü Yansıtması Bağlamında Ziyabey Kütüphanesindeki Yazma Eserler

Authors : Mustafa KAYAPINAR

Pages : 783-814

View : 9 | Download : 8

Publication Date : 2022-07-14

Article Type : Research Paper

Abstract :Yazma eserler, İslam Medeniyetinin birikimini yansıtması bağlamında hayati unsurlardır. Her biri nevi şahsına münhasır bir mahiyet arz eden yazmalarla ilgili zengin bir literatür bulunmaktadır. Yazma eserler arasında, belâgat ilmine dair kitaplar önemli bir konuma sahiptir. Ziyabey Kütüphanesi, değerli birçok yazma eseri bünyesinde barındırmaktadır. Belâgata dair 33 adet yazma ile sınırlı tutulan çalışma, eserlerin tespit edilerek tanımlanması marifetiyle klasik belâgat literatürünü ne ölçüde yansıttığı meselesini ele almaktadır. Bir medeniyetin hafızası konumundaki yazma eserlerin aydınlığa çıkarılması, araştırmacıların dikkatini çekerek ayrıntılı çalışmalara vesile olması açısından önem arz etmektedir. Çalışma ile kütüphane raflarında âtıl durumda bekleyen belâgat yazmaları ile ilgili sağlıklı bilgiler vermenin yanı sıra bunların literatürü temsil boyutunu sergileyerek kadim dil birikimi üzerine yapılan çalışmalara katkı sağlanması amaçlanmaktadır. Konu ele alınırken, katalog üzerinden belâgatle ilgili yazma eserlere ait bilgiler tespit edildi. Eserler metin türlerine göre tasnif edildi. Müellif ve eserler hakkında özet bilgilerin yanı sıra yazmanın fiziksel unsurları, yazı türü, müstensihi, istinsah tarihi gibi bilgiler de tespit edildi. Dijital görüntüler incelenerek bilgilerin sağlaması yapıldı. Gerektiğinde orijinal nüshalara başvurularak bilgiler teyit edildi. Kadim belâgat eserleri arasındaki ilişkileri gösteren bir şema hazırlandı. Değerlendirmeler bu veriler üzerinden yapıldı.
Keywords : Arap Dili ve Belâgati, Ziyabey Kütüphanesi, Klasik Belagat Literatürü, Yazma Eser, Şerh, Hâşiye, Muhtasar