Tasavvufî Şiir Poetikası

Authors : Ali TENİK

Pages : 141-160

Doi:10.29288/ilted.342332

View : 12 | Download : 7

Publication Date : 2017-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede tasavvufun şiir poetikası tasavvuf dışı şiir anlayışlarıyla karşılaştırmalı olarak ele alınmaktadır. Aynı şekilde bu çalışmada tasavvuf şiiri ile tasavvuf dışı şiirin poetikasının belli başlı özellikleri ortaya konulmaktadır. Öncelikle diğer şiirin poetikası genel hatlarıyla irdeledikten sonra tasavvuf şiirin sanat anlayışı detaylı bir şekilde incelenmektedir. Daha sonra Sûfilerin şiirlerini hangi gayeyle ve nasıl icra ettikleri açıklanarak tasavvufî şiirin Türk edebiyatına etkisi ve yeri üzerinde durmaktadır. Bundan sonra da tasavvufî şiirin kullandığı sembolik dil ele alınmakta ve tasavvufla diğer şiirin poetik farkını anlatan tasavvufî bir şiir örneği verilmektedir. Tasavvufta şiir, Allah’la hemhâl olup bütünleşen kişinin, O’nu benliğiyle yaşamaya çalışırken aldığı bu zevkten dolayı Allah’a olan bağlılığını dışarıya yansıtmasıdır. Bu bütüncül yaşayış, ya sevinçle, ya huşu duyarak ya da teslimiyetin vermiş olduğu tevâzuyla “hiç”liğini anlamak suretiyle olur. Şiir, kişinin, kalp dünyasında bu hatırlayış türlerinden hangisiyle etki yaparsa, Allah insanı, Hakk’ı bu hâl üzere hatırlar. Bu yüzden sûfîlerin şiir poetikası, hangi inançtan ve felsefeden olursa olsun diğer bütün şâirlerin şiir anlayışlarının tamamen ötesinde bir hakikattir.
Keywords : Tasavvuf, Sûfiler, Şiir, Şâir, Poetika, Sembolik dil