Tevekkül Ölçeği’nin Türk Kültürüne Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Authors : Meryem Şahin

Pages : 52-65

Doi:10.29288/ilted.1455725

View : 164 | Download : 192

Publication Date : 2024-12-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Dini bir kavram olan tevekkül, aynı zamanda son yıllarda psikoloji araştırmalarına da konu olmaktadır. Bu çalışmanın amacı din bilimleri araştırmalarında kullanmak amacıyla Pakistan Müslümanları üzerinde geliştirilen Tevekkül Ölçeği’ni Türk kültürüne uyarlamaktır. Bu amaçla toplamda 595 kişiden oluşan iki farklı çalışma grubundan elde edilen veriler üzerinde geçerlik ve güvenirlik analizleri yürütülmüştür. İlk çalışma grubundan elde edilen verilere uygulanan Açımlayıcı Faktör Analizi sonuçlarına göre maddelerin orijinal ölçekte olduğu gibi 4 faktörde toplandığı, faktörlerin toplam varyansın %60,21’ini açıkladığı görülmüştür. Elde edilen faktörlere ikinci çalışma grubundan elde edilen veriler kullanılarak Doğrulayıcı Faktör Analizi uygulanmış ve elde edilen model kabul edilebilir uyum düzeyinde bulunmuştur. Ölçüt bağıntılı geçerlik bulguları da ölçeğin uyum sağladığını göstermiş, tevekkül ile bilişsel kontrol ve esneklik arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif yönlü ilişkiler bulunmuştur. Ölçeğin iç tutarlılık güvenirlik katsayısı ilk örneklemde ,899; ikinci örneklemde ,923’tür. Ölçeğin düzeltilmiş madde toplam korelasyon katsayılarının birinci çalışma grubunda ,39 ile ,72; ikinci çalışma grubunda ,43 ile ,72 arasında sıralandığı görülmüştür. 23 madde ve dört alt boyuttan oluşan ölçeğin geçerlik ve güvenirlik kriterlerini karşıladığı görülmektedir. Uyarlanan Tevekkül Ölçeği Türk kültüründe yürütülecek araştırmalarda kullanılmak için geçerli ve güvenilir bir ölçme aracıdır.
Keywords : Din Psikolojisi, Tevekkül Psikolojisi, Ölçek Uyarlama, Allah’a Güven, Bilişsel Esneklik