PANOPTİK TOPLUMDA İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ ve SUSKUNLUK SARMALI PARADOKSUNUN ELEŞTİREL DEĞERLENDİRMESİ

Authors : Mehmet Emin Begtimur, Adem Ayten

Pages : 186-209

View : 33 | Download : 27

Publication Date : 2024-05-27

Article Type : Review Paper

Abstract :Yeni iletişim teknolojileri ve araçlarının sunduğu dijital ortamda kullanıcılar her türlü içeriğe zaman ve mekan sınırlaması olmadan erişme, içerik üretme ve içeriği yayma olanağını yakalamıştır. Bireyler pasif medya içeriği tüketicisi olmaktan çıkarak aktif içerik üreticisine dönüşmüştür. Tüm bunlara rağmen yeni medya; yeni kamusal alan oluşturma, düşünce ve ifade özgürlüğünü ilerletme, azınlık seslerinin duyurulması ve çoğulcu demokrasiye katkı konularında ettiği vaatleri gerçekleştirememektedir. Kullanıcılar dijital ortamı güvenilir bulmamakta ve yüz yüze iletişimde hissettiği endişe ve korkuyu dijital dünyada fazlasıyla hissetmektedir. Siyasi ve ticari güç odaklarının dijital ortamları gözetleme ve denetleme amacıyla kullanması bireylerin daha fazla suskunluk sarmalına girmesine yol açmaktadır. Hayatının her anında gözetlenen ve gözetlendiğinin farkında olan bireyler, özgür düşünmekten ve düşüncelerini özgürce ifade etmekten kaçınmaktadır. Hatta zamanla özgürlük düşüncesinden bilinçli ya da bilinçsiz olarak uzaklaşmaktadır. Bu çalışmada panoptikon, süperpanoptikon, sinoptikon ve omniptikon kavramlarından yola çıkılarak gözetim toplumunda düşünce ve ifade özgürlüğünün geçerliliği ve yeni medyanın suskunluk sarmalını kırıp kıramadığı eleştirel perspektifle sorgulanmış ve tartışılmıştır.
Keywords : yeni medya, ifade özgürlüğü, suskunluk sarmalı, gözetim toplumu