İRAN-HİZBULLAH İLİŞKİLERİ (1980-1995): ULUS-AŞIRILAŞAN ŞİDDET

Authors : Mustafa YETİM

Pages : 29-42

Doi:10.20990/kilisiibfakademik.428599

View : 14 | Download : 7

Publication Date : 2018-05-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma son dönemde daha yoğun nitelik kazanan İran ile Ortadoğu bölgesindeki en etkili silahlı devlet dışı aktörlerden (armed non-state actors) Hizbullah arasındaki ilişkilerin kuruluş ve gelişme aşamasını şiddetin ulus-aşırılaşması çerçevesinde değerlendirmektedir. Bu iki aktör arasındaki kültürel, politik, siyasal ve ekonomik yoğun ilişkiyi değerlendiren yeterince çalışma mevcuttur. Diğer taraftan Hizbullah oluşumunun kuruluş ve erken dönemlerinde başvurduğu terörizm boyutuna yaklaşan şiddet eylemlerinde İran’ın konumu büyük oranda tartışma konusu olmasına rağmen bu ilişkiyi değerlendiren çalışmalar sınırlıdır. Uluslararası hukuk ve uluslararası ilişkiler literatürü silahlı devlet dışı aktörler ile devletler arasındaki ulus-aşırılaşan şiddet durumuna yönelik çeşitli kavramsallaştırmalar yapmıştır. Devlet destekli terörizm ve vekil savaşları kavramları bu kavramsallaştırmaların başında gelmektedir. Bu kavramların Hizbullah-İran ilişkilerini açıklamadaki eksikliklerine ilişkin kısa değerlendirme sonrasında, bazı zamanlar terörizm boyutuna varan ve ulus-aşırı etkileşimi barındıran Hizbullah’ın şiddet eylemleri (1980-1995) ulus-aşırılaşan şiddet kavramı ile tasvir edilmektedir.
Keywords : Terörizm, Ulus aşırılaşan Şiddet, İran, Hizbullah Lübnan, Radikalleşme