Kişilik ve Whistleblowing İlişkisi: A ve B Kişilik Tiplerine Göre İhbarcılık Niyet ve Nedenleri

Authors : İrem KILIÇ, Emin KUZKAYA, Eymen GÜREL

Pages : 423-434

Doi:10.20990/kilisiibfakademik.1159619

View : 13 | Download : 7

Publication Date : 2022-11-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bu araştırmanın amacı, A ve B kişilik tiplerine göre potansiyel muhasebe meslek mensubu adaylarının ihbarcılık niyet ve nedenlerinin incelenmesidir. Tasarım/Yöntem: Araştırmada tesadüfi olamayan yöntemlerden kolayda örneklem yöntemiyle belirlenen 450 katılımcı ile yüz yüze anket yapılmıştır. Elde edilen veriler SPPS programında analiz edilmiştir. Bulgular: Analizler sonucunda; katılımcıların A ve B kişilik tiplerine göre ihbarcılık niyetlerinin içsel, dışsal, destekçi ve ölçek genelinde anlamlı bir farklılık gösterdiği; ihbarcılık nedenlerinin ise örgütsel yarar, ahlaki ve mesleki değer, misilleme kaygısı ve ölçek genelinde anlamlı bir farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Kişilik tipleri ile ihbarcılık niyetleri ve ihbarcılık nedenleri arasındaki ilişki için yapılan analiz sonucunda ise; kişilik tipleri ile içsel, dışsal, destekçi ve ihbarcılık niyetleri geneli arasında negatif yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğu; kişilik tipleri ile örgütsel yarar, ahlaki ve mesleki değer, misilleme kaygısı ve ihbarcılık nedenleri geneli arasında ise negatif yönlü ve anlamlı bir ilişki bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sınırlılıklar: Örneklemin sadece Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’nde öğrenim gören öğrencilerden oluşması; A ve B kişilik tipleri ile ihbarcılık niyet ve nedenleri ölçeklerinin kullanılması araştırmanın sınırlılıklarıdır. Özgünlük/Değer: Literatür incelendiğinde ihbarcılık niyet ve nedenlerinin A ve B tipi kişilik tiplerine göre incelendiği bir çalışmaya rastlanmamakla beraber kişilik özellikleri ve ihbarcılık arasındaki ilişkiyi inceleyen sınırlı sayıda çalışma yer almaktadır. Bu bakımdan araştırmanın özgün niteliği bulunmaktadır.
Keywords : Kişilik, A ve B Kişilik Tipleri, İhbarcılık Niyeti, İhbarcılık Nedenleri