TEKNİK BULUŞLAR İLE TASARIM KORUMASI ARASINDA SINIR ÇİZGİSİ: TEKNİK İŞLEVİN TASARIMI ŞEKİLLENDİRMESİ

Authors : Pelin KARAASLAN

Pages : 489-503

Doi:10.21492/inuhfd.609108

View : 8 | Download : 8

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Her biri Sınai Mülkiyet Kanunu’nda düzenlenen patent/faydalı model ve tasarım, hak sahibine sağlanan korumanın konusu bakımından birbirinden ayrılır. Patent ile faydalı model teknik buluşlara, tasarım ise ürünlerin görünüm özelliklerine yönelik koruma sağlar. Her ne kadar “teknik işlev” esasen patent ve faydalı model hukuku konusuna girse de ürünlerin teknik bir işleve dayalı olarak ortaya çıkan görünüm özellikleri hem tasarım hem de patent (ve faydalı model) korumasından yararlanabilir. Buna karşın ürünün teknik işlevinin zorunlu kıldığı görünüm özellikleri tasarım korumasından faydalanamaz. Zira patent ve faydalı model mevzuatı ile getirilen koruma şartlarını sağlayamayan teknik özelliklerin, tasarım mevzuatına dayanarak benzer bir tekelci hak elde etmesi kanun koyucunun tercih etmediği bir durumdur. “Teknik işlevin tasarımı şekillendirmesi” olarak da adlandırılan, tasarım hakkına getirilen bu istisnadan ne anlaşılması gerektiği ise Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın 2018 yılında verdiği “ Doceram ” Kararından sonra yeniden üzerinde düşünülmesi gereken bir konudur. Söz konusu kararında Divan, şimdiye kadar benimsediğimiz “seçenek özgürlüğü/form çeşitliliği” kriteri yerine “nedensellik” kriterini değerlendirmenin odak noktası yaparak tasarım hukukunun kapsamını daraltmıştır.
Keywords : Tasarım, Teknik İşlevsellik, Kümülatif Koruma, Form Çeşitliliği, Doceram Kararı