TÜRK HUKUKUNDA YERİNE GETİRİLMİŞ BAĞIŞLAMANIN GERİ ALINMASI VE BGB. 313. ÇERÇEVESİNDE ALMAN FEDERAL YÜKSEK MAHKEME KARARININ DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ

Authors : Çiğdem Mine YILMAZ

Pages : 712-727

Doi:10.21492/inuhfd.633622

View : 12 | Download : 6

Publication Date : 2019-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bağışlama sözleşmesinin, sözleşme taraflarından sadece bağışlayana borç yükleyen bir sözleşme olması sebebiyle 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’muzda, bağışlayanı ve onun malvarlığını korumaya yönelik düzenlemeler öngörülmüştür . Bu sözleşme ile bağışlanan, yani kendisine değer kazandırılan kişinin zenginleştirilmesi amacı güdülmektedir. Çalışmada, Türk hukukunda yapılan bağışlamanın geri istenebilmesi için bağışlamaya özgü sebepler ve bağışlama dışında hangi hukuki kurumlara başvurulabileceği Alman Medeni Kanunu, Burgerliches Gesetzbuch’da (BGB) yer alan “işlem münasebeti esası”nın felsefesine de değinilerek açıklanmaya ve önerilerde bulunulmaya çalışılacaktır. Alman Federal Yüksek Mahkemesi, Bundesgerichtshof’un, (BGH) yerleşik içtihat hukuku uyarınca, evliliğe ilişkin bağışlama durumu, eşlerden birinin diğerine bir mal varlığını evlilikten dolayı ve evlilikle hayat birliğinin gerçekleştirilmesi ve oluşturulması, muhafaza edilmesi veya güvence altına alınması maksadıyla vermesi, bununla evlilik yaşam birliğinin var olmasını ve bu birliktelik dâhilinde verdiği bu mal varlığından ve onun getirilerinden istifade etmeye devam etme düşüncesi veya beklentisi içinde olmasıyla mevcut olur. Bağışlamanın, münasebet esası burada yatmaktadır. Ne var ki, eşlerin yasal mal rejimi çerçevesinde, evlilikten dolayı bağışlama halleri durumu mevcutsa iade işlemlerinin - bir mal ayrılığı rejiminin mevcut olmasından farklı olarak –   BGB. Art. 313 uyarınca halledilmesi bir istisnadır. Federal Mahkemeye göre, kazanç denkleştirmesi gerçekleştirilir ve yalnızca bunun uygun olmayan bir sonuca yol açması durumunda BGB. Art. 313. uyarınca bir iade işlemi düşünülebilir.
Keywords : Bağışlama, Bağışlamanın Geri Alınması, İşlem Münasebeti Esası, İşlem Temelinin Çökmesi